پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)

مورد هشتم: ابن السّبیل (مسافر در راه مانده) ← → مورد پنجم: خریداری بنده‌‌ها و آزاد کردن آنان[1] / مورد ششم: بدهکاران (غارمین)

مورد هفتم: فی سبیل اللّه‏

مسأله 983. منظور از «فی سبیل اللّه»‏ که یکی از مصارف زکات می‌باشد، کارهایی است که نفعش به عموم مسلمین می‌رسد مثل ساختن مسجد و مدرسه‏ای که علوم دینی ‌در آن ‌تحصیل می‌شود یا تأسیس بیمارستان‌ها یا کتابخانه‌های عمومی یا چاپ کتاب‌های مذهبی مفید برای جامعه یا نظافت شهر و آسفالت راه‌ها و توسعۀ آنها و مانند اینها از آنچه مسلمانان به آن احتیاج دارند و از مصالح عمومی مسلمین محسوب می‌شود؛ ولی نمی‌توان این سهم را در امور یا کارهایی که مصلحت عمومی ندارد مصرف نمود، هرچند فرد دریافت کنندۀ سهم، نتواند آن کار را بدون دریافت سهم مذکور، انجام دهد.
شایان ذکر است، صاحبان اموال زکوی یا مؤسّسات خیریّه و مانند آن، بنابر احتیاط لازم نمی‌توانند زکات را بدون اذن حاکم شرع یا نمایندۀ وی، در این مورد مصرف نمایند.

مسأله 984. انسان نمی‌تواند از سهم «سبیل اللّه» ‏قرآن یا کتاب دینی یا کتاب دعا بخرد و وقف نماید، مگر آنکه مصلحت عمومی اقتضای این کار را داشته و از حاکم شرع یا نمایندۀ وی، بنابر احتیاط لازم اجازه بگیرد.

مسأله 985. پدر نمی‌تواند از سهم «سبیل اللّه»، کتاب‌های علمی و دینی که مورد احتیاج فرزندش است بخرد و در معرض استفادۀ او قرار دهد، مگر آنکه مصلحت عمومی اقتضای این کار را داشته باشد و از حاکم شرع یا نمایندۀ وی، بنابر احتیاط لازم اجازه بگیرد.

مسأله 986. انسان نمی‌تواند از زکات، ملک، باغ و بستان و مانند آن، خریداری نماید و بر اولاد خود، یا بر کسانی که مخارج آنان بر او واجب است، وقف نماید تا محصول و درآمد آن را به مصرف مخارج خود برسانند.

مسأله 987. انسان می‌تواند برای رفتن به حج و زیارت و مانند اینها از سهم سبیل اللّه‏ زکات بگیرد، هرچند فقیر نباشد یا اینکه به مقدار خرج سالش زکات گرفته باشد؛ ولی این امر در صورتی است که رفتن او به حج یا زیارت و مانند اینها دارای منفعت و مصلحت عمومی باشد و بنابر احتیاط واجب، لازم است از حاکم شرع یا نمایندۀ وی برای صرف زکات در این مورد اجازه گرفته شود.
مورد هشتم: ابن السّبیل (مسافر در راه مانده) ← → مورد پنجم: خریداری بنده‌‌ها و آزاد کردن آنان[1] / مورد ششم: بدهکاران (غارمین)
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français