پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)

زکات گندم، جو، خرما و انگور (کشمش) ← → شرط چهارم: مال، عین شخصی باشد نه کلّی در ذمّه

شرط پنجم: مالک از تصرّف در مال زکوی، شرعاً ممنوع نباشد

مسأله 868. اگر مال زکوی در ملکیّت فرد باشد، ولی وی شرعاً از تصرّف در آن ممنوع باشد، زکات بر او واجب نمی‌شود.
بنابراین، به اموالی مانند مالی که قبل از تعلّق زکات به رهن شرعی (گرو) گذاشته شده‌ یا مالی که قبل از تعلّق زکات به آن، با رعایت شرایط وقف شده ‌باشد - هرچند وقف خاص باشد - زکات تعلّق نمی‌گیرد.[1]
همین طور، به مالی که قبل از تعلّق زکات به آن، حاکم شرع به علّت تعلّق حقّ طلبکاران به آن، حکم حَجْر صادر کرده و مالکش را از تصرّف در آن شرعاً منع نموده، زکات واجب نمی‌شود.

مسأله 869. اگر فرد نذر شرعی نماید که عین مال زکوی را صدقه بدهد، این نذر موجب ساقط شدن زکات از مال مذکور نمی‌شود. بنابراین، واجب است در صورت تعلّق زکات به آن، زکات را از مال دیگر بپردازد، تا آنکه با وفای به نذر منافات نداشته باشد.

[1]. البتّه، محصولات و درآمد موقوفه، چنانچه قبل از زمان وجوب زکات به ملکیّت موقوف علیهم در‌آید و شرایط دیگر هم وجود داشته باشد، پرداخت زکات آنها بر موقوف علیهم، ‌لازم می‌شود.
زکات گندم، جو، خرما و انگور (کشمش) ← → شرط چهارم: مال، عین شخصی باشد نه کلّی در ذمّه
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français