پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)

شرایط واجب شدن زکات ← → موارد وجوب زکات مال

سال زکاتی

مسأله 860. زکات در «شتر، گاو، گوسفند، طلا و نقره» زمانی واجب می‌شود که فرد، «یازده ماه کامل» مالک این اموال بوده و سایر شرایط تعلّق زکات نیز فراهم باشد، ولی اوّل سال بعد را باید پس از تمام شدن ماه دوازدهم حساب کند و به تعبیری دیگر، آغاز سال بعد وقتی است که «یک سال کامل» (دوازده ماه) بر این اموال بگذرد و این سال را «سال زکاتی» می‌نامند؛[1] امّا در برخی دیگر از اموال متعلّق زکات یعنی «گندم، جو، خرما و کشمش»، گذشتن یک سال کامل شرط نیست و توضیح آن در مسائل آینده خواهد آمد.

مسأله 861. زکات «مال التّجاره»، زمانی واجب می‌شود که فرد «دوازده ماه کامل» مالک آن بوده و سایر شرایط تعلّق زکات نیز فراهم باشد و به تعبیر دیگر، «یک سال زکاتی» بر آن سپری گردد، در حالی که سایر شرایط تعلّق زکات نیز وجود داشته باشد.

مسأله 862. «سال زکاتی» بر مبنای «سال قمری» لحاظ می‌گردد، نه سال شمسی یا میلادی.

بنابر این، منظور از سپری شدن یازده ماه در مسألۀ «860» یازده ماه قمری می‌باشد. همچنان که منظور از سپری شدن دوازده ماه در مورد مال التجاره که در مسألۀ «861» بیان شد، دوازده ماه قمری می‌باشد.

[1]. مثلاً اگر کسی از اوّل ماه محرّم، مالک 60 رأس گوسفند باشد (با فرض جمع بودن شرایط تعلّق زکات در طول یازده ماه)، با دیده شدن هلال ماه ذی­حجّه (اوّل ماه دوازدهم)، به گوسفندان مذکور زکات تعلّق می­گیرد و باید یک گوسفند را به عنوان زکات بپردازد، ولی اوّل سال زکاتی بعد، اول ماه محرّم سال آینده می­باشد و چنانچه از اوّل محرّم سال بعد تا اول ذی‌حجّه (با فرض جمع بودن شرایط تعلّق زکات در طول یازده ماه) دارای 50 رأس گوسفند باشد، با دیده شدن هلال ماه ذی­حجّۀ سال بعد به گوسفندان مذکور، مجدداً زکات تعلّق می­گیرد و باید یک گوسفند را به عنوان زکات بپردازد.
شرایط واجب شدن زکات ← → موارد وجوب زکات مال
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français