---

[1]. حاکم شرع یا وکیل وی می­تواند در صورتی که مستحقّین، در زمان پرداخت خمس اضافی به آنان، دارای شرایط شرعی استحقاق بوده­اند، مقدار پرداختی اضافه را از خمس سال یا سالیان بعد فرد منظور نماید؛ همچنان که اگر فرد اشتباهاً مقدار اضافه سهم سادات به سیّد فقیر دارای استحقاق داده باشد، چنانچه سهم امام بدهکار باشد و مستحقّ مذکور مورد مصرف سهم امام نیز بوده، می­تواند با اجازۀ حاکم شرع یا نمایندۀ وی آن را بابت سهم امام حساب نماید.
شایان ذکر است، حکم مذکور در این مسأله، شامل موردی که خمس را به دفتر معظّم له داده باشند نیز می‌شود. همچنین، مشابه این حکم در مورد کسی که در محاسبهٔ زکات مالش اشتباه کرده و اضافه بر آنچه زکات به اموالش تعلّق گرفته به مستحقّین پرداخت کرده نیز جاری می‌شود.

[2]. حکم موردی که انسان خمس مالش را به خیال اینکه شخص، مستحق شرعی است به وی داده و بعد فهمیده که شخص مذکور مستحق نبوده است، در صفحۀ «432»، پاورقی «2» ذکر می­شود.