کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)
جستجو در:
ناتوانی از پرداخت قرض و تأمین مخارج سال ←
→ توانایی قرض گرفتن برای مخارج سال
ناتوانی از پرداخت بدهی، با وجود توانایی تأمین مخارج سال خود
مسأله 826. فردی که مخارج سال خود و خانوادۀ خود را در حدّ شأن داراست یا با توضیحاتی که در مسائل قبل ذکر شد، میتواند آن را تأمین نماید، چنانچه از زمان قبل، مقروض و مدیون باشد، صِرف ناتوانی از پرداخت بدهی که سررسیدش فرا رسیده، موجب نمیشود که آن فرد شرعاً فقیر محسوب شود (حتّی در صورتی که به دلیل فشار طلبکار یا جهت دیگر، پرداخت نکردن بدهی یا تأخیر در آن، برای فرد سختی فوقالعاده داشته که معمولاً تحمّل نمیشود یا باعث صدمۀ آبرویی باشد).
بنابراین، نمیتوان به چنین فردی، از وجوهات شرعیّهای که در آن فقر معتبر است، بابت ادای بدهکاریهایش پرداخت نمود؛[1] البتّه اگر بدهکاری فرد برای امری باشد که مورد نیاز و احتیاج فعلی اوست، مانند منزل مسکونی، اثاثیّۀ منزل، وسیلۀ نقلیه در حدّ شأن که مورد استفادۀ وی است، چنانچه از پرداخـــت بدهــی مربــوط به آن ناتوان باشــد، مــیتوان از وجوهــات شرعیّهای که در آن فقر معتبر است، بابت ادای بدهکاریهایش پرداخت کرد.[2]
بنابراین، نمیتوان به چنین فردی، از وجوهات شرعیّهای که در آن فقر معتبر است، بابت ادای بدهکاریهایش پرداخت نمود؛[1] البتّه اگر بدهکاری فرد برای امری باشد که مورد نیاز و احتیاج فعلی اوست، مانند منزل مسکونی، اثاثیّۀ منزل، وسیلۀ نقلیه در حدّ شأن که مورد استفادۀ وی است، چنانچه از پرداخـــت بدهــی مربــوط به آن ناتوان باشــد، مــیتوان از وجوهــات شرعیّهای که در آن فقر معتبر است، بابت ادای بدهکاریهایش پرداخت کرد.[2]
[1]. البتّه با دارا بودن شرایط غارِمین (بدهکاران) که خواهد آمد از آنان محسوب میگردد و میتوان از زکات مال به عنوان «سهم غارمین» با رعایت شرایط مربوط به آن به وی پرداخت نمود.
[2]. امّا اگر بدهیش بابت شیئی است که تلف شده و از بین رفته یا قبلاً مورد احتیاجش بوده، نمیتوان از سهم فقرا بابت ادای بدهی، چیزی به وی پرداخت نمود.