پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)

صاحب مال حرام معلوم نباشد، ولی اجمالاً بداند مقدار حرام بیشتر از خمس است ← → صاحب مال حرام معلوم نباشد، ولی مقدار حرام معلوم باشد

صاحب مال حرام معلوم نباشد، ولی اجمالاً بداند مقدار حرام کمتر از خمس است

مسأله 748. اگر مال حلال با مال حرام طوری مخلوط شود که انسان نتواند آنها را از یکدیگر تشخیص دهد و فرد اجمالاً بداند که مقدار حرام کمتر از خمس (یک پنجم مال مذکور) می‌باشد، ولی نتواند صاحب آن مال حرام را بشناسد‌، دو صورت دارد:
الف. مخلوط شدن مال حرام با حلال به سبب کوتاهی خود فرد نباشد، مثل اینکه اشتباهاً آن مال با مال وی مخلوط شده باشد؛ در این صورت، کافی است مقداری را که می­داند حرام است از طرف مالک حقیقی‌اش، به فقیر دارای شرایط استحقاق صدقه بدهد.
ب. مخلوط شدن مال حرام با حلال، به سبب کوتاهی خود فرد باشد؛ در این صورت، علاوه بر مقدار معلوم، بنابر احتیاط واجب باید مقدار بیشتری را هم که احتمال می‌دهد حرام باشد، به فقیر دارای شرایط استحقاق صدقه دهد؛ بنابراین فرد می‌تواند تمام مال را به فقیر بدهد به این نیّت که مقدار واقعی حرام را صدقه داده باشد و فقیر هم به همین نیّت آن را دریافت ‌کند، سپس فقیر با مصالحه، مقداری که حلال بوده و مال خود شخص می‌باشد را از آن مال جدا کرده و بر‌گرداند، و بنابر احتیاط واجب، پرداخت این صدقه با اجازهٔ حاکم شرع انجام شود.
صاحب مال حرام معلوم نباشد، ولی اجمالاً بداند مقدار حرام بیشتر از خمس است ← → صاحب مال حرام معلوم نباشد، ولی مقدار حرام معلوم باشد
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français