---

[1]. بدین صورت که مبالغ معیّنی از حقوق وی کسر و به حساب صندوق واریز شود، طوری که قرض محسوب نشده و صندوق، مالک یا اختیاردار آن باشد و بتواند وجوه مذکور را برای خود هزینه نماید و تعهّد صندوق در قبال آن حسب قرارداد فقط پرداخت حقوق و مزایای دوران بازنشستگی باشد.

[2]. امّا اگر فرض شود قرارداد فرد با صندوق بازنشستگی، نوعی قرض دادن به صندوق باشد، مشروط به آنکه صندوق پس از پایان دوران خدمت به وی حقوق بازنشستگی و مستمرّی بپردازد، قرارداد مذکور ربوی و حرام محسوب می­شود و چنانچه قرض بدون شرط بوده، اشکال ندارد و در صورت فوت، مبالغی که از درآمد (ربح) بین سال قرض داده شده، جزء مطالبات متوفّیٰ محسوب شده و باید خمس آن پرداخت شود، مگر مورد استثنایی که در مسألۀ «589» بیان شد و مال مذکور حسب موازین شرعی به ارث می­رسد و امّا مبلغ مازاد بر اصل قرض که صندوق بازنشستگی بدون شرط می‌پردازد، ارث محسوب نمی‌شود؛ بلکه مربوط به شخص یا اشخاصی است که حسب مقرّرات صندوق بازنشستگی به آنان داده می­شود و چنانچه وجوه مذکور به صورت انتقال اعتباری پول از طریق شبکه شتاب بانکی به حساب­ اشخاص واریز می­گردد، حکم آن مانند یارانه است که در مسائل «620 و 621» بیان شد.