پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)

شک در فرا رسیدن سال خمسی ← → قمری، شمسی یا میلادی قرار دادن سال خمسی

تغییر سال خمسی

مسأله 578. برای تغییر دادن زمان سال خمسی، می­توان مطابق با یکی از دو صورت ذیل عمل نمود:
الف. اگر فرد بخواهد سال خمسی خود را عقب بیندازد، مثلاً سال خمسی­اش اوّل فروردین بوده و بخواهد آن را اوّل تیرماه قرار دهد، نیّت تنها کافی نیست، بلکه باید اوّل فروردین اموالش را حسابرسی نماید و اگر درآمدهایی داشته باشد، خمس آن را بپردازد؛ سپس با فرا رسیدن اوّل‌ تیرماه نیز ‌حسابرسی نموده و خمس در‌آمد سه ماه اخیر ‌را بپردازد؛ با این کار، سال خمسی فرد تغییر می‌کند.
ب. اگر فرد بخواهد سال خمسی‌اش را زودتر قرار دهد، مثلاً از اوّل فروردین به اوّل دی‌ماه تغییر دهد، نیّت تنها کافی نیست، بلکه باید اوّل دی‌ماه، یعنی سه ماه زودتر اموالش را حسابرسی نماید و اگر درآمدهایی داشته باشد، خمس آن را بپردازد، در این صورت سال خمسی وی تغییر پیــدا می‌کند.
شایان ذکر است در هر دو صورت (الف وب)، اگر فرد به حاکم شرع یا وکیل وی مراجعه نموده و با دستگردان یا مصالحه[1] - با توضیحات فوق - خمس را به ذمّه بگیرد، نیز همین حکم جاری می­شود.

مسأله 579. کسی که سال خمسی او قمری است، قبل از فرا رسیدن سال قمری، تغییر آن به سال شمسی جایز است.
امّا اگر سال خمسی قمری وی به پایان رسیده، به درآمدهای مازادش خمس تعلّق گرفته و تأخیر آن تا فرا رسیدن سال شمسی جایز نیست؛ ولی می­تواند سال خمسی جدیدش را سال شمسی قرار دهد.

[1]. در مواردی که شرعاً دستگردان یا مصالحه مجاز است.
شک در فرا رسیدن سال خمسی ← → قمری، شمسی یا میلادی قرار دادن سال خمسی
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français