پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)

فرد شاغلی که در بین سال باز نشسته شده یا شغل خویش را رها کرده ← → پایان سال خمسی (ساعت خمسی)

سال خمسی غیر شاغلین

مسأله 573. افراد غیر شاغل یعنی کسانی که شغلی ندارند که از آن مخارج زندگیشان را به دست آورند و از کمک دولت یا مردم استفاده می‌کنند یا آنکه اتّفاقاً درآمدی به دست می‌آورند، بعد از آنکه یک سال از موقعی که آن فائده و درآمد را به دست آورده­ و مالک شده­اند، بگذرد، باید خمس مقداری را که از مخارج سالشان زیاد آمده بپردازند و می‌توانند برای هر درآمد و سودی، سال جداگانه‌ای در نظر بگیرند.

مسأله 574. در مورد افراد غیر شاغل، زمان شروع سال خمسی برای هر درآمد، هنگامی است که مالک آن درآمد می‌شوند، نه زمان تبدیل آن؛ مثلاً شخصی که شاغل نیست و از کمک فرزندانش زندگی خویش را اداره می‌کند، چنانچه یکی از فرزندانش در تاریخ اوّل مهر ماه، مبلغ 400,000 تومان به وی هدیه دهد و او در تاریخ اوّل آذرماه، با این مبلغ مقداری برنج خریداری نماید، ابتدای سال خمسی مربوط به برنج­، زمان مالک شدن مبلغی که با آنها برنج را خریداری نموده - یعنی اوّل مهرماه - می‌باشد و نه زمان تبدیل این مبلغ به برنج (اول آذرماه)؛ پس اگر تا اوّل مهرماه سال آینده، برنج‌ها باقی بماند، باید خمس مقدار باقی مانده را بپردازد.[1]

مسأله 575. فرد غیر شاغل در صورتی که درآمدی به دست آورد، وقتی از زمان مالکیّت آن یک سال بگذرد، سال خمسی همان درآمد به پایان رسیده و نمی­تواند در آن درآمد تصرّف کند یا آن را صرف در مؤونه نماید، هرچند یک ساعت گذشته باشد.

[1]. این حکم در مورد خروج از مؤونه، که احکام آن در مسائل «632 تا 634» خواهد آمد نیز جاری است. به عنوان مثال، اگر فرد غیر شاغل درآمدی را در اول فروردین‌ماه مالک شود و با درآمد مذکور در اول دی‌ماه همان سال کالایی که مؤونه محسوب می­شود را خریداری نماید، ولی بعد از گذشت سه یا چهار ماه استفاده از آن در مؤونه، دیگر بدان احتیاج نداشته باشد، حکم خروج از مؤونه بعد از گذشت سال که در مسألۀ «634» بیان خواهد شد در مورد آن جاری می­شود.
فرد شاغلی که در بین سال باز نشسته شده یا شغل خویش را رها کرده ← → پایان سال خمسی (ساعت خمسی)
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français