کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)
جستجو در:
دستۀ چهارم از اقسام کفّاره: فدیۀ روزانه ←
→ دستۀ دوّم از اقسام کفّاره: فدیۀ سالانه
دستۀ سوّم از اقسام کفّاره: کفّارۀ تأخیر
مسأله 193. اگر انسان در ماه رمضان به علّت عذری روزه نگیرد و بعد از ماه رمضان، عذر او برطرف شود و تا ماه رمضان آینده عمداً قضای روزه را نگیرد، باید روزه را قضا کند و برای هر روز یک مُدّ (تقریباً 750 گرم) طعام، یعنی گندم یا جو یا نان یا برنج و مانند اینها به فقیر بدهد؛ کفّارۀ مذکور که بابت تأخیر در انجام روزۀ قضا است، «کفّارۀ تأخیر» نامیده میشود.[1]
برای پرداخت کفّارۀ مذکور در این مسأله (کفّارۀ تأخیر) و همین طور موارد ذکر شده در مسائل بعدی، سیر کردن فقیر کافی نیست و لازم است یک مُدّ طعام را به عنوان اینکه مال و ملک فقیر باشد به وی بپردازد.
مسأله 194. اگر انسان در ماه رمضان بدون عذر روزه نگیرد و تا ماه رمضان آینده عمداً قضای روزه را هم به‌جا نیاورد، باید روزه را قضا کند و بنابر احتیاط واجب، برای هر روز یک مُدّ طعام هم بابت کفّارۀ تأخیر به فقیر بدهد.
شایان ذکر است، از آنجا که فرد عمداً روزۀ ماه رمضان را نگرفته، باید در مواردی که در مسألۀ «156» ذکر شد، کفّارۀ افطار عمدی را نیز بپردازد.
مسأله 195. اگر انسان در ماه رمضان به علّت عذری روزه نگیرد و بعد از ماه رمضان، عذر او برطرف شود و از روی عمد یا سهل‌انگاری، قضای روزه را نگیرد تا آنکه وقت قضای روزۀ ماه رمضان قبل نسبت به زمان فرا رسیدن ماه رمضان جدید کم باشد، مثلاً اگر یک هفته روزۀ قضا از ماه رمضان سال قبل دارد یک هفته به ماه رمضان جدید باقی باشد و در این فاصلۀ زمانی نیز عذر پیدا کند، باید قضا را بعد از برطرف شدن عذر بگیرد و برای هر روز یک مُدّ طعام بابت کفّارۀ تأخیر به فقیر بدهد.
مسأله 196. اگر انسان در ماه رمضان به علّت عذری روزه نگیرد و بعد از ماه رمضان، عذر او برطرف شود و بعد از برطرف شدن آن عذر تصمیم داشته باشد که روزههای خود را قضا کند، ولی قبل از آنکه قضا نماید، در کمی وقت - به معنایی که در مسألۀ قبل بیان شد - عذر دیگری پیدا کند، باید قضا را بعد از برطرف شدن عذر بگیرد و نیز لازم است - حتّی بنابر احتیاط واجب اگر عذر عرفی برای تأخیر در انجام قضای روزه تا زمان پدید آمدن عذر جدید داشته باشد - برای هر روز یک مُدّ طعام بابت کفّارۀ تأخیر به فقیر بدهد.
مسأله 197. اگر فردی به سبب ندانستن حکم شرعی معتقد بوده که روزۀ ماه رمضان بر او واجب نیست و روزه نگرفته و قضای روزهها را نیز تا سال بعد به‌جا نیاورده، لازم است قضای روزه را انجام دهد و در صورتی که نسبت به واجب بودن قضای روزه، جاهل قاصر بوده، پرداخت کفّارۀ تأخیر لازم نیست.
مسأله 198. اگر کسی میدانسته روزۀ قضا دارد، ولی نمیدانسته تأخیر در انجام روزۀ قضا تا ماه رمضان سال بعد، موجب ثابت شدن کفّارۀ تأخیر میشود، کفّارۀ تأخیر از وی ساقط نمیشود.
برای پرداخت کفّارۀ مذکور در این مسأله (کفّارۀ تأخیر) و همین طور موارد ذکر شده در مسائل بعدی، سیر کردن فقیر کافی نیست و لازم است یک مُدّ طعام را به عنوان اینکه مال و ملک فقیر باشد به وی بپردازد.
مسأله 194. اگر انسان در ماه رمضان بدون عذر روزه نگیرد و تا ماه رمضان آینده عمداً قضای روزه را هم به‌جا نیاورد، باید روزه را قضا کند و بنابر احتیاط واجب، برای هر روز یک مُدّ طعام هم بابت کفّارۀ تأخیر به فقیر بدهد.
شایان ذکر است، از آنجا که فرد عمداً روزۀ ماه رمضان را نگرفته، باید در مواردی که در مسألۀ «156» ذکر شد، کفّارۀ افطار عمدی را نیز بپردازد.
مسأله 195. اگر انسان در ماه رمضان به علّت عذری روزه نگیرد و بعد از ماه رمضان، عذر او برطرف شود و از روی عمد یا سهل‌انگاری، قضای روزه را نگیرد تا آنکه وقت قضای روزۀ ماه رمضان قبل نسبت به زمان فرا رسیدن ماه رمضان جدید کم باشد، مثلاً اگر یک هفته روزۀ قضا از ماه رمضان سال قبل دارد یک هفته به ماه رمضان جدید باقی باشد و در این فاصلۀ زمانی نیز عذر پیدا کند، باید قضا را بعد از برطرف شدن عذر بگیرد و برای هر روز یک مُدّ طعام بابت کفّارۀ تأخیر به فقیر بدهد.
مسأله 196. اگر انسان در ماه رمضان به علّت عذری روزه نگیرد و بعد از ماه رمضان، عذر او برطرف شود و بعد از برطرف شدن آن عذر تصمیم داشته باشد که روزههای خود را قضا کند، ولی قبل از آنکه قضا نماید، در کمی وقت - به معنایی که در مسألۀ قبل بیان شد - عذر دیگری پیدا کند، باید قضا را بعد از برطرف شدن عذر بگیرد و نیز لازم است - حتّی بنابر احتیاط واجب اگر عذر عرفی برای تأخیر در انجام قضای روزه تا زمان پدید آمدن عذر جدید داشته باشد - برای هر روز یک مُدّ طعام بابت کفّارۀ تأخیر به فقیر بدهد.
مسأله 197. اگر فردی به سبب ندانستن حکم شرعی معتقد بوده که روزۀ ماه رمضان بر او واجب نیست و روزه نگرفته و قضای روزهها را نیز تا سال بعد به‌جا نیاورده، لازم است قضای روزه را انجام دهد و در صورتی که نسبت به واجب بودن قضای روزه، جاهل قاصر بوده، پرداخت کفّارۀ تأخیر لازم نیست.
مسأله 198. اگر کسی میدانسته روزۀ قضا دارد، ولی نمیدانسته تأخیر در انجام روزۀ قضا تا ماه رمضان سال بعد، موجب ثابت شدن کفّارۀ تأخیر میشود، کفّارۀ تأخیر از وی ساقط نمیشود.
[1]. توضیح بیشتر پیرامون کفّارۀ تأخیر، در فصل «کفّارات» ذکر میشود.