مسأله 2108. اگر انسان شک کند نماز مستحبی را خوانده یا نه، چنانچه آن نماز مثل نماز جعفر طیّار(علیه السلام) وقت معیّن نداشته باشد، بنا بگذارد که نخوانده است. همچنین است اگر مثل نافلۀ شبانه‌روزی وقت معیّن داشته باشد و پیش از گذشتن وقت، شک کند که آن را به‌جا آورده یا نه؛ ولی اگر بعد از گذشتن وقت آن شک کند که نماز را خوانده است یا نه، به شکّ خود اعتنا نکند.

مسأله 2109. اگر نمازگزار در شمارۀ رکعت‌‌های نماز مستحبی شک کند، چنانچه طرف بیشتر شک، نماز را باطل می‌کند، بنا را بر کمتر بگذارد، مثلاً اگر نمازگزار در نافلۀ صبح شک کند که دو رکعت خوانده یا سه رکعت، بنا بگذارد که دو رکعت خوانده است؛ امّا چنانچه طرف بیشتر شک، نماز را باطل نمی‌کند، مثلاً شک کند که دو رکعت خوانده یا یک رکعت، به هر طرف شک عمل کند، نمازش صحیح است؛ البتّه اگر در نماز وتر در تعداد رکعت‌ها شک کند، احتیاط آن است که آن نماز را دوباره بخواند.

مسأله 2110. حکم «گمان» در نمازهای مستحبی نسبت به رکعات، بنابر احتیاط واجب مانند حکم «یقین» است؛ به این معنا که نمازگزار مخیّر نیست بنا را بر کمتر یا بیشتر بگذارد، بلکه بنابر احتیاط واجب باید به گمان خویش عمل کند؛ مگر آنکه عمل نمودن بر طبق گمان باطل کننده نماز باشد.

مسأله 2111. اگر فرد در نماز مستحبی دو رکعتی، گمانش به سه رکعت یا بیشتر برود، به گمان خویش اعتنا نکند و نمازش صحیح است؛ مثلاً اگر در نماز غفیله گمان داشته باشد که سه رکعت خوانده، ولی احتمال عقلایی هم بدهد که دو رکعت خوانده باشد، بنا می‌گذارد که دو رکعت خوانده است.

مسأله 2112. شک و گمان در کارها و ذکرهای نماز مستحبی، مانند نماز واجب است. بنابراین، اگر هنگام شک یا گمان، از محلّ آن نگذشته باشد، آن جزء را به‌جا آورد و اگر محلّ آن گذشته باشد، به شکّ خود اعتنا نکند.

مسأله 2113. اگر در نماز نافله کاری کند که برای آن در نماز واجب، سجدۀ سهو واجب می‌شود، یا یک سجده را فراموش نماید و وارد جزئی شود که شرعاً نمی‌تواند برگردد و آن را به‌جا آورد، لازم نیست بعد از نماز سجدۀ سهو یا قضای سجده را به‌جا آورد.

مسأله 2114. اگر فرد در نماز مستحبی ذکر واجب رکوع یا سجده را فراموش کند و بعد از سر برداشتن از رکوع یا سجده یادش بیاید، نباید برگردد، بلکه نماز را ادامه دهد و لازم نیست سجدۀ سهو انجام دهد.[1]