پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)

مستحبات و مکروهات مربوط به نماز جماعت ← → شرط یازدهم: نمازش در نظر مأموم صحیح باشد

احکام دیگر شرایط امام جماعت

مسأله 1986. در نماز جماعت نمی­توان به کسی اقتدا کرد که مأموم برای امام جماعت دیگری است؛ البتّه اگر نماز جماعت تمام شده است، ولی یک رکعت یا بیشتر، از رکعات نماز مأموم باقی است و مشغول خواندن آن به صورت فرادیٰ باشد، می­توان به وی اقتدا نمود.[1]
همچنین، اگر دو مأموم مثلاً در نماز چهار رکعتی، در رکعت دوّم یا سوّم به امام جماعتی اقتدا کرده­اند، بعد از پایان نماز جماعت، یکی از آن مأمومین که عقب­تر ایستاده می­تواند به مأموم جلوتر، در رکعات باقیماندۀ نماز - با رعایت شرایط صحّت نماز جماعت - اقتدا نماید و رکعت سوّم و چهارم را به امامت وی بخواند.

مسأله 1987. اگر مأموم به اعتقاد اینکه امام شرایط امامت را داراست به او اقتدا کند و بعد از پایان نماز بفهمد که شرایط را دارا نبوده است، مثل اینکه امام عادل نبوده یا شیعه نبوده یا کافر بوده یا به جهتی نمازش باطل بوده، مثلاً سهواً بی‌وضو نماز خوانده، نماز مأموم صحیح است و جماعت محسوب می‌‌شود.

مسأله 1988. اگر امام بیماری‌ای داشته باشد که نتواند از بیرون آمدن ادرار و مدفوع خودداری کند و مطابق وظیفۀ خود نماز می­خواند، می‌توان به او اقتدا کرد و نیز زنی که مستحاضه نیست، می‌تواند به زن مستحاضه‌‌ای که مطابق وظایف استحاضه رفتار کرده، اقتدا نماید.

مسأله 1989. بهتر است کسی که مرض خوره یا پیسی دارد، امام جماعت نشود.

مسأله 1990. امام راتب مسجد، اولیٰ به امامت نماز جماعت از دیگران است، هرچند شخص دیگر افضل از وی باشد و احتیاط واجب در ترک مزاحمت با اوست؛ ولی بهتر است وی، شخص افضل را بر خود در امامت مقدّم نماید.

شایان ذکر است، منظور از «امام راتب»، کسی است که در مسجدی به صورت مستمرّ امام جماعت است، هرچند این امر در وقت خاصّی باشد؛ مثلاً اگر ظهرها امام جماعت مسجد است در ظهر امام راتب مسجد محسوب می­شود.

[1]. هرچند فردی که قصد اقتدا به رکعات باقیماندۀ وی را دارد، امام یا یکی از مأموین جماعت سابق باشد.
مستحبات و مکروهات مربوط به نماز جماعت ← → شرط یازدهم: نمازش در نظر مأموم صحیح باشد
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français