کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)
جستجو در:
شرط سوّم: در بین راه از قصد خود برنگردد ←
→ شرایط شکسته شدن نماز مسافر / شرط اوّل: سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد
شرط دوّم: از اوّل سفر قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد
مسأله 1706. نماز مسافر در صورتی شکسته است که بداند هشت فرسخ راه را میپیماید - هرچند به شکل مسافت تلفیقی - پس اگر به جایی که کمتر از هشت فرسخ است مسافرت کند و بعد از رسیدن به آنجا قصد کند جایی برود که با مقداری که آمده هشت فرسخ شود، چون از اوّل قصد هشت فرسخ را نداشته، باید نماز را تمام بخواند؛ ولی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود یا از آنجا به جایی برود، سپس به وطنش یا مکانی که میخواهد ده روز بماند برگردد و مجموع این رفت و برگشت هشت فرسخ باشد و در بین هم یکی از قطع کنندههای سفر - که بعداً ذکر میشود - پیش نیاید، باید نماز را شکسته بخواند.
مسأله 1707. کسی که نمیداند سفرش چند فرسخ است، مثلاً برای پیدا کردن گمشدهای مسافرت میکند و نمیداند چه مقدار باید برود تا آن را پیدا کند، باید نماز را تمام بخواند؛ ولی در برگشتن، چنانچه تا وطنش یا جایی که میخواهد ده روز در آنجا بماند، هشت فرسخ یا بیشتر باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
همچنین، اگر در بین رفتن قصد کند که به جایی برود، سپس به وطنش یا مکانی که میخواهد ده روز بماند برگردد و مجموع این رفت و برگشت هشت فرسخ باشد و در بین هم یکی از قطع کنندههای سفر پیش نیاید، باید نماز را شکسته بخواند.
مسأله 1708. مسافر در صورتی باید نماز را شکسته بخواند که سفرش به حدّ مسافت شرعی را به امر دیگری وابسته نکرده باشد؛ پس کسی که از شهر بیرون میرود و مثلاً قصدش این است که اگر رفیق پیدا کند، سفر هشت فرسخی برود، چنانچه اطمینان دارد که رفیق پیدا میکند، باید نماز را شکسته بخواند و اگر اطمینان ندارد، باید تمام بخواند.
مسأله 1709. کسی که قصد هشت فرسخ دارد - اگر چه در هر روز مقدار کمی راه برود - وقتی به حدّ ترخّص (که معنایش در مسألۀ «1756»خواهد آمد) برسد، باید نماز را شکسته بخواند؛ ولی اگر در هر روز مقدار بسیار کمی راه برود، احتیاط لازم آن است که نمازش را هم تمام و هم شکسته بخواند.
مسأله 1710. کسی که در سفر در اختیار دیگری است، مانند زن و فرزند و خادم و زندانی طوری که عرفاً تابع محسوب شوند، چنانچه بداند سفر او (فردی که زن و... در اختیار او هستند) هشت فرسخ است باید نماز را شکسته بخواند و اگر نداند و شک در قصد وی داشته باشد، نماز را تمام بهجا آورد و پرسیدن لازم نیست، گرچه مطابق با احتیاط مستحب است؛ ولی بر وی اطّلاع دادن واجب نیست و اگر تابع در اثنای سفر از قصد متبوع مطّلع شود، چنانچه باقیماندۀ مسیر (هرچند به ضمیمهٔ برگشت) هشت فرسخ باشد نمازش شکسته است، و گرنه باید نماز را تمام بخواند.
مسأله 1711. کسی که در سفر در اختیار دیگری است، اگر بداند یا گمان داشته باشد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا میشود و سفر نمیکند، باید نماز را تمام بخواند.
همچنین، کسی که در سفر در اختیار دیگری است، اگر شک داشته باشد یا احتمال عقلایی دهد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا میشود و سفر نمیکند، باید نماز را تمام بخواند، هرچند این شک به سبب این باشد که احتمال میدهد در بین مسیر، قبل از رسیدن به چهار فرسخ، مانعی از ادامه مسافرت برای او پیش آید؛ ولی اگر اطمینان دارد که قبل از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا نمیشود، احتمال پیش آمد موانعی که مورد انتظار نیست و بسیار بعید میباشد، اثر ندارد و باید نماز را شکسته بخواند.
شرط سوّم: در بین راه از قصد خود برنگردد ←
→ شرایط شکسته شدن نماز مسافر / شرط اوّل: سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد
مسأله 1707. کسی که نمیداند سفرش چند فرسخ است، مثلاً برای پیدا کردن گمشدهای مسافرت میکند و نمیداند چه مقدار باید برود تا آن را پیدا کند، باید نماز را تمام بخواند؛ ولی در برگشتن، چنانچه تا وطنش یا جایی که میخواهد ده روز در آنجا بماند، هشت فرسخ یا بیشتر باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
همچنین، اگر در بین رفتن قصد کند که به جایی برود، سپس به وطنش یا مکانی که میخواهد ده روز بماند برگردد و مجموع این رفت و برگشت هشت فرسخ باشد و در بین هم یکی از قطع کنندههای سفر پیش نیاید، باید نماز را شکسته بخواند.
مسأله 1708. مسافر در صورتی باید نماز را شکسته بخواند که سفرش به حدّ مسافت شرعی را به امر دیگری وابسته نکرده باشد؛ پس کسی که از شهر بیرون میرود و مثلاً قصدش این است که اگر رفیق پیدا کند، سفر هشت فرسخی برود، چنانچه اطمینان دارد که رفیق پیدا میکند، باید نماز را شکسته بخواند و اگر اطمینان ندارد، باید تمام بخواند.
مسأله 1709. کسی که قصد هشت فرسخ دارد - اگر چه در هر روز مقدار کمی راه برود - وقتی به حدّ ترخّص (که معنایش در مسألۀ «1756»خواهد آمد) برسد، باید نماز را شکسته بخواند؛ ولی اگر در هر روز مقدار بسیار کمی راه برود، احتیاط لازم آن است که نمازش را هم تمام و هم شکسته بخواند.
مسأله 1710. کسی که در سفر در اختیار دیگری است، مانند زن و فرزند و خادم و زندانی طوری که عرفاً تابع محسوب شوند، چنانچه بداند سفر او (فردی که زن و... در اختیار او هستند) هشت فرسخ است باید نماز را شکسته بخواند و اگر نداند و شک در قصد وی داشته باشد، نماز را تمام بهجا آورد و پرسیدن لازم نیست، گرچه مطابق با احتیاط مستحب است؛ ولی بر وی اطّلاع دادن واجب نیست و اگر تابع در اثنای سفر از قصد متبوع مطّلع شود، چنانچه باقیماندۀ مسیر (هرچند به ضمیمهٔ برگشت) هشت فرسخ باشد نمازش شکسته است، و گرنه باید نماز را تمام بخواند.
مسأله 1711. کسی که در سفر در اختیار دیگری است، اگر بداند یا گمان داشته باشد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا میشود و سفر نمیکند، باید نماز را تمام بخواند.
همچنین، کسی که در سفر در اختیار دیگری است، اگر شک داشته باشد یا احتمال عقلایی دهد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا میشود و سفر نمیکند، باید نماز را تمام بخواند، هرچند این شک به سبب این باشد که احتمال میدهد در بین مسیر، قبل از رسیدن به چهار فرسخ، مانعی از ادامه مسافرت برای او پیش آید؛ ولی اگر اطمینان دارد که قبل از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا نمیشود، احتمال پیش آمد موانعی که مورد انتظار نیست و بسیار بعید میباشد، اثر ندارد و باید نماز را شکسته بخواند.