کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)
جستجو در:
5. ذکر ←
→ احکام قرائت رکعت سوّم و چهارم
مستحبات و مکروهات قرائت نماز
مسأله 1307. مستحب است در تمام نمازها در رکعت اوّل، سورۀ «إِنّا أَنْزَلْناهُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» و در رکعت دوّم، سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد» خوانده شود.[1]
مسأله 1308. مکروه است انسان در هیچ یک از نمازهای یک شبانه روز، سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد» را نخواند.
مسأله 1309. خواندن سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد» به یک نفَس، مکروه است.
مسأله 1310. سوره‌ای (به جز سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد») را که نمازگزار در رکعت اوّل خوانده، مکروه است در رکعت دوّم بخواند؛ امّا اگر این گونه عمل نماید، نماز وی صحیح است و چنانچه نمازگزار سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد» را در هر دو رکعت بخواند، مکروه نمی‌باشد.
مسأله 1311. موارد ذیل در قرائت نماز مستحب شمرده شده است:
1. نمازگزار در رکعت اوّل، قبل از خواندن حمد بگوید «اَعُوْذُ بِاللّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ» و بهتر است آن را آهسته بگوید.
2. در رکعت اوّل و دوّم نماز ظهر و عصر، «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحیمِ» را بلند بگوید.
3. حمد و سوره را شمرده بخواند.
4. در آخر هر آیه وقف کند، یعنی آن را به آیۀ بعد نچسباند.
5. در حال خواندن حمد و سوره، به معنای آیه توجّه داشته باشد.
6. اگر نماز را به جماعت می‌خواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادیٰ می‌خواند، بعد از آنکه حمد خودش تمام شد، بگوید «الحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمیٖنَ».[2]
7. بعد از خواندن سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد»، یک یا دو یا سه مرتبه «کَذٰلِکَ اللّهُ رَبّی» یا «کَذٰلِکَ اللّهُ رَبُّنا» بگوید.
8. بعد از خواندن سوره کمی صبر کند، بعد تکبیر قبل از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند.
9. کسی که حمد و سوره و سایر اذکار نماز را می‌خواند، در مکانی نماز بخواند که صدای خویش را بشنود و از نماز خواندن در اماکن پر سر و صدا یا محلّ وزش باد پرهیز نماید.
مسأله 1312. قرائت سوره‌های ذیل در نمازها سفارش شده است:
1. قرائت سورۀ «النَبَأ» یا «الإنسان» یا «الغاشیة» یا «القیامة» و مانند آنها[3] در نماز صبح.
2. قرائت سورۀ «الأعلیٰ» یا «الشمس» و مانند آنها در نماز ظهر و نماز عشاء.
3. قرائت سورۀ «النصر» یا «التکاثر» در نماز عصر و نماز مغرب.
4. قرائت سورۀ «جمعه» در رکعت اوّل و «منافقین» در رکعت دوّم نمازهای صبح و ظهر و عصر روز جمعه و نماز عشای شب جمعه.
5. قرائت سورۀ «جمعه» در رکعت اوّل و سورۀ «توحید» در رکعت دوّم نماز مغرب شب جمعه.
6. قرائت سورۀ «الإنسان» در رکعت اوّل و سورۀ «الغاشیة» در رکعت دوّم نماز صبح دوشنبه و صبح پنج‌شنبه.
مسأله 1308. مکروه است انسان در هیچ یک از نمازهای یک شبانه روز، سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد» را نخواند.
مسأله 1309. خواندن سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد» به یک نفَس، مکروه است.
مسأله 1310. سوره‌ای (به جز سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد») را که نمازگزار در رکعت اوّل خوانده، مکروه است در رکعت دوّم بخواند؛ امّا اگر این گونه عمل نماید، نماز وی صحیح است و چنانچه نمازگزار سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد» را در هر دو رکعت بخواند، مکروه نمی‌باشد.
مسأله 1311. موارد ذیل در قرائت نماز مستحب شمرده شده است:
1. نمازگزار در رکعت اوّل، قبل از خواندن حمد بگوید «اَعُوْذُ بِاللّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ» و بهتر است آن را آهسته بگوید.
2. در رکعت اوّل و دوّم نماز ظهر و عصر، «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحیمِ» را بلند بگوید.
3. حمد و سوره را شمرده بخواند.
4. در آخر هر آیه وقف کند، یعنی آن را به آیۀ بعد نچسباند.
5. در حال خواندن حمد و سوره، به معنای آیه توجّه داشته باشد.
6. اگر نماز را به جماعت می‌خواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادیٰ می‌خواند، بعد از آنکه حمد خودش تمام شد، بگوید «الحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمیٖنَ».[2]
7. بعد از خواندن سورۀ «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَد»، یک یا دو یا سه مرتبه «کَذٰلِکَ اللّهُ رَبّی» یا «کَذٰلِکَ اللّهُ رَبُّنا» بگوید.
8. بعد از خواندن سوره کمی صبر کند، بعد تکبیر قبل از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند.
9. کسی که حمد و سوره و سایر اذکار نماز را می‌خواند، در مکانی نماز بخواند که صدای خویش را بشنود و از نماز خواندن در اماکن پر سر و صدا یا محلّ وزش باد پرهیز نماید.
مسأله 1312. قرائت سوره‌های ذیل در نمازها سفارش شده است:
1. قرائت سورۀ «النَبَأ» یا «الإنسان» یا «الغاشیة» یا «القیامة» و مانند آنها[3] در نماز صبح.
2. قرائت سورۀ «الأعلیٰ» یا «الشمس» و مانند آنها در نماز ظهر و نماز عشاء.
3. قرائت سورۀ «النصر» یا «التکاثر» در نماز عصر و نماز مغرب.
4. قرائت سورۀ «جمعه» در رکعت اوّل و «منافقین» در رکعت دوّم نمازهای صبح و ظهر و عصر روز جمعه و نماز عشای شب جمعه.
5. قرائت سورۀ «جمعه» در رکعت اوّل و سورۀ «توحید» در رکعت دوّم نماز مغرب شب جمعه.
6. قرائت سورۀ «الإنسان» در رکعت اوّل و سورۀ «الغاشیة» در رکعت دوّم نماز صبح دوشنبه و صبح پنج‌شنبه.
[1]. بلکه اگر خواندن سوره‌ای را در نماز قصد کرده، ولی به جهت فضیلت خواندن سورۀ قدر و توحید در نماز، آن سوره را نخوانده و سورۀ قدر و توحید را بخواند، پاداش هر دو به وی داده میشود.
[2]. گفتن ذکر «الحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمیٖنَ» برای مأمومین بعد از اتمام سورۀ حمد امام، به صورت دسته جمعی و با صدای بلند - آن‌چنان که در برخی از نماز جماعتها مشاهده میشود - وارد نشده است، علاوه بر اینکه مکروه است مأموم اذکار واجب یا مستحب نماز را طوری بگوید که امام جماعت بشنود.
[3]. منظور سوره‌هایی است که به لحاظ مقدار سوره (از جهت طولانی یا متوسّط یا کوتاه بودن) مانند سوره‌های مذکور است.