کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)
جستجو در:
جا گرفتن در مساجد و مشاهد مشرّفه و استفادههای دیگر از آنها ←
→ مساجد و مشاهد مشرّفه / احکام الزامی مسجد و لوازم آن
مستحبات و مکروهات مربوط به مسجد
مسأله 1170. ساختن مسجد مستحب است و هر قدر در جای مناسبتر و بهتری باشد که مسلمانان بیشتر از آن استفاده کنند، بهتر است. همچنین، تعمیر مسجدی که نزدیک به خرابی میباشد، مستحب است.
مسأله 1171. تمیز کردن مسجد و روشن کردن چراغ در آن، مستحب است و کسی که میخواهد به مسجد برود، مستحب است خود را خوشبو کند و لباس پاکیزه و فاخر و قیمتی بپوشد و ته کفش خود را وارسی کند که نجاست یا آلودگی در آن نباشد و هنگام وارد شدن به مسجد، اوّل پای راست و موقع بیرون آمدن، اوّل پای چپ را بگذارد. همچنین، مستحب است از همه زودتر به مسجد وارد شود و از همه دیرتر بیرون برود.
هنگام رفتن به سمت مسجد بگوید:
«بِسْمِ اللَّهِ الَّذی خَلَقَنی فَهُوَ یَهْدینِ وَالَّذی هُوَ یُطْعِمُنی وَیَسْقینِ وَإِذا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفینِ وَالَّذی یُمیتُنی ثُمَّ یُحْیینِ وَالَّذی أَطْمَعُ أَنْ یَغْفِرَ لی خَطیئَتی یَوْمَ الدّینِ، رَبِّ هَبْ لی حُکْماً وَأَلْحِقْنی بِالصَّالِحینَ وَاجْعَلْ لی لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرینَ وَاجْعَلْنی مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعیمِ وَاغْفِرْ لِأَبی».
هنگام ورود به مسجد بگوید:
«بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ وَمِنَ اللَّهِ وَإِلَی اللَّهِ وَخَیْرُ الْأَسْمَاءِ کُلِّها لِلهِ، تَوَکَّلْتُ عَلَی اللَّهِ لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْتَحْ لی أَبْوَابَ رَحْمَتِکَ وَتَوْبَتِکَ وَأَغْلِقْ عَنّی أَبْوَابَ مَعْصیَتِکَ وَاجْعَلْنی مِنْ زُوَّارِکَ وَعُمَّارِ مَسَاجِدِکَ وَمِمَّنْ یُنَاجیکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَمِنَ الَّذینَ هُمْ فی صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ وَادْحَرْ عَنّی الشَّیْطَانَ الرَّجیمَ وَجُنُودَ إِبْلیسَ أَجْمَعینَ».
و نیز مناسب است بگوید:
«إِلٰهی ضَیْفُکَ بِبابِکَ، یَا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ الْمُسیءُ، فَتَجَاوَزْ عَنْ قَبیحِ مَا تَعْلَمُ مِنّی بِجَمیلِ مَا عِنْدَکَ یَا کَریمُ».
مسأله 1172. وقتی انسان وارد مسجد میشود، مستحب است دو رکعت نماز به قصد تحیّت و احترام مسجد بخواند و اگر نماز واجب یا مستحب دیگری هم بخواند کافی است.
مسأله 1173. زیاد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدی که نمازگزار ندارد، مستحب است.
مسأله 1174. مستحب است انسان با شخصی که از روی بیاعتنایی در مسجد حاضر نمیشود، رابطۀ دوستی برقرار نکند و با او غذا نخورد و در کارها با او مشورت نکند و همسایۀ او نشود و از او زن نگیرد و به او زن ندهد.
مسأله 1175. خوابیدن در مسجد، اگر انسان ناچار نباشد و صحبت کردن دربارۀ کارهای دنیا و خرید و فروش و مشغول صنعت شدن و خواندن شعری که نصیحت و مانند آن نباشد، مکروه است. همین طور، مکروه است فرد آب دهان و بینی و اخلاط سینه را در مسجد بیندازد؛ بلکه در بعضی موارد، حرام میباشد و نیز مکروه است گمشدهای را طلب کند و صدای خود را بلند کند؛ ولی بلند کردن صدا برای اذان مانعی ندارد.
مسأله 1176. راه دادن دیوانه به مسجد مکروه است و همچنین است راه دادن بچّۀ نابالغی که مراعات حرمت مسجد را نمیکند و موجب مزاحمت برای نمازگزاران میشود یا اینکه احتمال میرود مسجد را نجس کند؛ امّا در غیر این صورت، راه دادن بچّه به مسجد مانعی ندارد؛ بلکه گاهی، اولویّت داشته و کار پسندیدهای است، مثل موردی که آمدن بچّهها به مسجد باعث علاقهمندی آنان به نماز و مسجد گردد و کسی که پیاز و سیر و مانند اینها خورده که بوی دهانش مردم را اذیّت میکند، مکروه است به مسجد برود.
جا گرفتن در مساجد و مشاهد مشرّفه و استفادههای دیگر از آنها ←
→ مساجد و مشاهد مشرّفه / احکام الزامی مسجد و لوازم آن
مسأله 1171. تمیز کردن مسجد و روشن کردن چراغ در آن، مستحب است و کسی که میخواهد به مسجد برود، مستحب است خود را خوشبو کند و لباس پاکیزه و فاخر و قیمتی بپوشد و ته کفش خود را وارسی کند که نجاست یا آلودگی در آن نباشد و هنگام وارد شدن به مسجد، اوّل پای راست و موقع بیرون آمدن، اوّل پای چپ را بگذارد. همچنین، مستحب است از همه زودتر به مسجد وارد شود و از همه دیرتر بیرون برود.
هنگام رفتن به سمت مسجد بگوید:
«بِسْمِ اللَّهِ الَّذی خَلَقَنی فَهُوَ یَهْدینِ وَالَّذی هُوَ یُطْعِمُنی وَیَسْقینِ وَإِذا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفینِ وَالَّذی یُمیتُنی ثُمَّ یُحْیینِ وَالَّذی أَطْمَعُ أَنْ یَغْفِرَ لی خَطیئَتی یَوْمَ الدّینِ، رَبِّ هَبْ لی حُکْماً وَأَلْحِقْنی بِالصَّالِحینَ وَاجْعَلْ لی لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرینَ وَاجْعَلْنی مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعیمِ وَاغْفِرْ لِأَبی».
هنگام ورود به مسجد بگوید:
«بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ وَمِنَ اللَّهِ وَإِلَی اللَّهِ وَخَیْرُ الْأَسْمَاءِ کُلِّها لِلهِ، تَوَکَّلْتُ عَلَی اللَّهِ لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْتَحْ لی أَبْوَابَ رَحْمَتِکَ وَتَوْبَتِکَ وَأَغْلِقْ عَنّی أَبْوَابَ مَعْصیَتِکَ وَاجْعَلْنی مِنْ زُوَّارِکَ وَعُمَّارِ مَسَاجِدِکَ وَمِمَّنْ یُنَاجیکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَمِنَ الَّذینَ هُمْ فی صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ وَادْحَرْ عَنّی الشَّیْطَانَ الرَّجیمَ وَجُنُودَ إِبْلیسَ أَجْمَعینَ».
و نیز مناسب است بگوید:
«إِلٰهی ضَیْفُکَ بِبابِکَ، یَا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ الْمُسیءُ، فَتَجَاوَزْ عَنْ قَبیحِ مَا تَعْلَمُ مِنّی بِجَمیلِ مَا عِنْدَکَ یَا کَریمُ».
مسأله 1172. وقتی انسان وارد مسجد میشود، مستحب است دو رکعت نماز به قصد تحیّت و احترام مسجد بخواند و اگر نماز واجب یا مستحب دیگری هم بخواند کافی است.
مسأله 1173. زیاد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدی که نمازگزار ندارد، مستحب است.
مسأله 1174. مستحب است انسان با شخصی که از روی بیاعتنایی در مسجد حاضر نمیشود، رابطۀ دوستی برقرار نکند و با او غذا نخورد و در کارها با او مشورت نکند و همسایۀ او نشود و از او زن نگیرد و به او زن ندهد.
مسأله 1175. خوابیدن در مسجد، اگر انسان ناچار نباشد و صحبت کردن دربارۀ کارهای دنیا و خرید و فروش و مشغول صنعت شدن و خواندن شعری که نصیحت و مانند آن نباشد، مکروه است. همین طور، مکروه است فرد آب دهان و بینی و اخلاط سینه را در مسجد بیندازد؛ بلکه در بعضی موارد، حرام میباشد و نیز مکروه است گمشدهای را طلب کند و صدای خود را بلند کند؛ ولی بلند کردن صدا برای اذان مانعی ندارد.
مسأله 1176. راه دادن دیوانه به مسجد مکروه است و همچنین است راه دادن بچّۀ نابالغی که مراعات حرمت مسجد را نمیکند و موجب مزاحمت برای نمازگزاران میشود یا اینکه احتمال میرود مسجد را نجس کند؛ امّا در غیر این صورت، راه دادن بچّه به مسجد مانعی ندارد؛ بلکه گاهی، اولویّت داشته و کار پسندیدهای است، مثل موردی که آمدن بچّهها به مسجد باعث علاقهمندی آنان به نماز و مسجد گردد و کسی که پیاز و سیر و مانند اینها خورده که بوی دهانش مردم را اذیّت میکند، مکروه است به مسجد برود.