مسأله 1048. مرد باید در حال نماز، هرچند کسی او را ‏نبیند عورتین خود را بپوشاند و بهتر آن است که از ناف تا زانو را هم بپوشاند.

مسأله 1049. زن باید در موقع نماز، تمام بدن حتّی ساعد دست، ساق پا، گردن، سر و موی خود را بپوشاند، هرچند در مکان خلوتی نماز بخواند که کسی حضور ندارد،[1] ولی پوشاندن سه قسمت در حال نماز واجب نیست:
الف. صورت به مقداری که روسری معمولاً آن را نمی‌پوشاند (با اینکه روسری را بر گریبان زده است)؛ ب. دست‌‌ها از مچ تا سر انگشتان؛ ج. پاها از مچ پا به پایین.
شایان ذکر است، برای آنکه زن اطمینان کند مقدار واجب را پوشانده، باید مقداری از اطراف صورت و مقداری پایین‌‌تر از مچ‌‌ها را هم بپوشاند. همچنین، پوشش خود مچ دست یا مچ پا واجب است.

مسأله 1050. اگر دختر بچّۀ نابالغ بخواهد نماز بخواند، پوشش او در حال نماز مانند زن بالغ است؛ مگر در سر و مو و گردن که پوشش آنها در حال نماز بر دختر بچّۀ نابالغ لازم نیست.

مسأله 1051. بر زن بالغ لازم است در حال نماز، گردن و زیر چانۀ خویش را بپوشاند؛ ولی پوشش مقداری از چانۀ زن که معمولاً روسری - با اینکه آن را بر گریبان زده است - آن را نمی‌پوشاند، لازم نیست.

مسأله 1052. نمازگزار - چه مرد و چه زن - بنابر احتیاط واجب باید در موقع نماز، بدنش را (غیر از موارد استثنا) حتّی از خودش نیز بپوشاند؛
پس اگر مثلاً زن لباس آستین کوتاه به تن دارد یا شلواری پوشیده که ساق پا را نمی‌پوشاند و به هنگام نماز چادر را طوری بپوشد که کسی بدن او را نبیند، ولی به علّت آنکه صورتش را زیر چادر برده، خودش اعضای برهنۀ بدنش را ببیند، اشکال دارد و احتیاط واجب در ترک آن است.

مسأله 1053. بنا بر آنچه در مسألۀ «1049» ذکر شد، خانم‌‌ها لازم نیست از مچ پای خویش به پایین را در نماز بپوشانند، امّا باید توجّه داشت که پوشاندن مچ پا به پایین از مرد نامحرم واجب است.
بنابراین، چنانچه وضعیّت به گونه‌‌ای است که مرد نامحرم به قدم پای زن نمازگزار (یعنی از مچ پا به پایین) در حالی‌‌ که مشغول نماز است نگاه می‌کند، بر زن واجب است قدم پایش را بپوشاند و این حکم به علّت حضور نامحرم می‌‌باشد، نه برای اصل نماز. بنابراین، اگر زن گناه کرده و قدم پا را از مچ پا به پایین از نامحرم نپوشاند، نمازش باطل نیست.

مسأله 1054. پوشاندن زینت و زیورهای صورت و مچ دست تا سر انگشتان در نماز، در جایی که نامحرمی نیست، لازم نمی‌باشد و چنانچه نامحرم حضور داشته باشد و پوشاندن آن از دید نامحرم واجب باشد و زن آن ‌را نپوشاند گناهکار است، ولی نمازش صحیح می‌باشد.

مسأله 1055. در مورد شرط بودن پوشش، فرقی بین نمازهای واجب و نمازهای مستحب نیست؛ البتّه شرط بودن آن در نماز میّت، بنابر احتیاط لازم است.

مسأله 1056. هنگامی که انسان قضای سجدۀ فراموش شده را به‌جا می‌آورد، باید خود را مانند موقع نماز بپوشاند؛
امّا پوشاندن بدن در هنگام سجدۀ سهو واجب نیست، هرچند احتیاط مستحب است که در موقع به‌جا آوردن سجدۀ سهو نیز خود را بپوشاند.
همچنین، پوشاندن بدن در هنگام انجام سجدۀ تلاوت (سجدۀ واجب قرآن) و سجدۀ شکر لازم نمی‌باشد.

مسأله 1057. اگر انسان عمداً در نماز عورتش[2] را نپوشاند، نمازش باطل است؛ ولی چنانچه به علّت فراموشی یا غفلت، عورتش را نپوشاند و بعد از نماز متوجّه گردد که در نماز عورت او پیدا بوده، نمازش صحیح است؛
امّا اگر به علّت ندانستن مسأله، آن را نپوشانده، چنانچه نادانی او به علّت کوتاهی کردن در فراگیری مسائل بوده، بنابر احتیاط واجب، باید نمازش را
دوباره بخواند، امّا اگر چنین نبوده و جاهل قاصر به حساب آید، نمازش صحیح است.

مسأله 1058. اگر شخصی در بین نماز بفهمد عورت او یا آنچه در حکم عورت می‌باشد، نمایان شده، باید آن را فوراً بپوشاند و در این صورت لازم نیست نماز را دوباره بخواند، ولی در حالی که فهمیده عورت او یا آنچه در حکم عورت است پیداست، بنابر احتیاط واجب چیزی از اجزای نماز را به جا نیاورد؛ و نیز اجزایی از نماز را که در حال عدم التفات انجام داده، در صورتی که مستلزم زیادی مبطل نباشد، بنابر احتیاط واجب اعاده نماید.

مسأله 1059. اگر لباس در حال ایستادن عورت یا آنچه در حکم عورت است را می‌پوشاند، ولی ممکن است در حال دیگر، مثلاً در حال رکوع و سجود نپوشاند، چنانچه موقعی که می‌خواهد عورت خود یا آنچه در حکم عورت است پیدا ‏شود، فرد به وسیله‏ای آن را بپوشاند، نمازش صحیح است، ولی احتیاط مستحب است که با آن لباس نماز نخواند.

مسأله 1060. انسان می‌‌تواند در نماز در حال اختیار (غیر اضطرار)، خود را با علف و برگ درختان و پنبه یا پشم غیر بافته و مانند آن - که صدق عنوان لباس نمی‌کند - به گونه‌ای بپوشاند که نگویند بدنش برهنه است، ولی احتیاط مستحب آن است که پوشش او طوری باشد که عرفاً صدق عنوان لباس نماید.[3]

مسأله 1061. پوشاندن عورت و آنچه در حکم عورت اســت در حال اختیار با گِل - در صورتی که آن قدر زیاد باشد که نگویند بدن فرد برهنه است - کافی می‌باشد؛ ولی تنها آغشته کردن پوست به گِل یا لجن پاک در حال اختیار کافی نیست، هرچند در حال ناچاری که چیزی برای پوشاندن ندارد، باید برای نمایان نبودن پوست آنها، سطح پوست را با گِل و لجن پاک و مانند آن آغشته کند و بپوشاند، هرچند حجم آنها نمایان باشد.

مسأله 1062. اگر انسان چیزی ندارد که در نماز خود را با آن بپوشاند، چنانچه از پیدا کردن آن ناامید نباشد، احتیاط واجب آن است که نماز خود را به تأخیر بیندازد و چنانچه چیزی پیدا نکرد، در آخر وقت طبق وظیفه‏اش نماز بخواند؛
امّا اگر ناامید باشد، می‌‌تواند در اوّل وقت طبق وظیفه‏اش - هرچند برهنه - نماز بخواند و در این صورت، اگر نماز را در اوّل وقت بخواند و پس از آن اتّفاقاً عذرش برطرف گردد، لازم نیست نماز را دوباره بخواند.

مسأله 1063. کسی که می‌خواهد نماز بخواند، اگر برای پوشاندن خود حتّی برگ درخت و علف و گِل و لجن نداشته باشد و ناامید باشد که تا آخر وقت چیزی برای پوشاندن خود پیدا کند، در صورتی که اطمینان داشته باشد کسی - که پوشش عورت یا آنچه در حکم عورت است، از او واجب می‌باشد (ناظر محترم) - او را نمی‌بیند، ایستاده با رکوع و سجود اختیاری نماز بخواند؛
امّا چنانچه احتمال دهد ناظر محترم او را می‌بیند، باید طوری نماز بخواند که عورت او نمایان نباشد؛ مثل اینکه نشسته نماز بخواند و اگر برای اینکه خودش را از دید ناظر محترم حفظ نماید، ناچار شود ایستادن و رکوع و سجود اختیاری را ترک کند، یعنی در هر سه حالت دیده می‌شود، بنشیند و رکوع و سجود را با اشاره انجام دهد و اگر تنها ناچار است یکی از سه چیز را ترک کند همان را ترک نماید، پس در این حال اگر می‌‌تواند بایستد و رکوع و سجود را با اشاره انجام دهد، این کار مقدّم است، هرچند در این صورت احتیاط مستحب است دو بار نماز بخواند، یک بار نماز ایستاده با اشاره برای رکوع و سجود و یک بار هم نماز نشسته بخواند و رکوع و سجود آن را در حال نشسته انجام دهد و اگر ایستادن موجب دیده شدن است بنشیند و رکوع و سجود را در حال نشسته انجام دهد و احتیاط لازم آن است که شخص برهنه در حال نماز، عورت خود را با بعضی از اعضای بدن خود - مثل دو رانش در حال نشسته و دو دست در حال ایستاده - بپوشاند.
شایان ذکر است، نماز به این کیفیّت را که در هنگام اضطرار به‌جا آورده می‌شود «نماز عریان» یا «نماز برهنگان» می‌نامند.