کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)
جستجو در:
نماز میّت / مواردی که نماز میّت واجب است ←
→ جریده
احکام حَنُوط
مسأله 784. بعد از غسل دادن میّت، واجب است او را «حَنُوط» کنند؛ یعنی به پیشانی و کف دستها و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاهای او کافور بزنند، طوری که مقداری از کافور در آنها باقی بماند، هرچند این کار بدون مالیدن کافور باشد.
مسأله 785. کافوری که برای حنوط میّت استفاده میشود باید غصبی نباشد، ساییده شده و نرم باشد و نیز تازه و دارای بو باشد و اگر به واسطۀ کهنه بودن، عطر آن از بین رفته باشد کافی نیست. همین طور، کافور باید پاک باشد، هرچند بنابر احتیاط واجب باعث نجس شدن بدن میّت هم نشود.
مسأله 786. حنوط کردن میّت باید بعد از غسل یا تیمّم میّت و قبل از خواندن نماز میّت انجام شود و مخیّر هستند که میّت را قبل از کفن کردن یا در بین کفن کردن یا بعد از آن، قبل از خواندن نماز میّت حنوط نمایند.
مسأله 787. قصد قربت در حنوط کردن شرط نیست. همین طور، اگر حنوط را بچّۀ نابالغ -هر چند غیر ممیّز - انجام دهد، کافی است.
مسأله 788. مستحب است به سرِ بینی میّت هم کافور بزنند. همین طور، مستحب است مَفصلها، روی سینه، گودی زیر گلو، کف پاها و پشت دو دست را نیز کافور بزنند.
مسأله 789. احتیاط مستحب آن است که اوّل کافور را به پیشانی میّت بمالند، ولی در جاهای دیگر ترتیبی نیست. همین طور، احتیاط مستحب آن است که کافور را با دست، بلکه با گودی کف دست به محلّهای ذکر شده بمالند و بهتر آن است که مقدار کافور برای حنوط میّت، هفت مثقال بازاری[1] باشد.
مسأله 790. مکروه است کافور را داخل چشم یا بینی یا گوش میّت وارد کنند.
مسأله 791. اگر کسی که برای حج یا عمره احرام بسته، بمیرد، حنوط کردن او جایز نیست؛ مگر در دو صورتی که در مسألۀ «745» گذشت.
مسأله 792. کسی که در اعتکاف به سر میبرد و زنی که شوهر او مرده و هنوز عدّۀ وفاتش تمام نشده، هرچند حرام است خود را خوشبو کنند، ولی چنانچه بمیرند، حنوط آنها واجب است.
مسأله 793. احتیاط مستحب آن است که میّت را با مُشک و عَنبر و عُود و عطرهای دیگر خوشبو نکنند و نیز، آنها را با کافور مخلوط ننمایند.
مسأله 794. مستحب است قدری تربت قبر حضرت سیّد الشهداء(علیه السلام) را با کافور مخلوط کنند، ولی باید از آن کافور به جاهایی که بیاحترامی میشود نرسانند و نیز، باید تربت به قدری زیاد نباشد که وقتی با کافور مخلوط گردید، عرفاً به آن کافور نگویند.
مسأله 795. اگر کافور پیدا نشود یا فقط به اندازۀ غسل میّت باشد، حنوط لازم نیست و چنانچه کافور از غسل میّت زیاد بیاید، ولی برای حنوط تمامی هفت عضو کافى نباشد، اصل حنوط واجب است، ولی احتیاط مستحب آن است که حنوط پیشانی بر حنوط سایر قسمتها مقدّم گردد.
مسأله 785. کافوری که برای حنوط میّت استفاده میشود باید غصبی نباشد، ساییده شده و نرم باشد و نیز تازه و دارای بو باشد و اگر به واسطۀ کهنه بودن، عطر آن از بین رفته باشد کافی نیست. همین طور، کافور باید پاک باشد، هرچند بنابر احتیاط واجب باعث نجس شدن بدن میّت هم نشود.
مسأله 786. حنوط کردن میّت باید بعد از غسل یا تیمّم میّت و قبل از خواندن نماز میّت انجام شود و مخیّر هستند که میّت را قبل از کفن کردن یا در بین کفن کردن یا بعد از آن، قبل از خواندن نماز میّت حنوط نمایند.
مسأله 787. قصد قربت در حنوط کردن شرط نیست. همین طور، اگر حنوط را بچّۀ نابالغ -هر چند غیر ممیّز - انجام دهد، کافی است.
مسأله 788. مستحب است به سرِ بینی میّت هم کافور بزنند. همین طور، مستحب است مَفصلها، روی سینه، گودی زیر گلو، کف پاها و پشت دو دست را نیز کافور بزنند.
مسأله 789. احتیاط مستحب آن است که اوّل کافور را به پیشانی میّت بمالند، ولی در جاهای دیگر ترتیبی نیست. همین طور، احتیاط مستحب آن است که کافور را با دست، بلکه با گودی کف دست به محلّهای ذکر شده بمالند و بهتر آن است که مقدار کافور برای حنوط میّت، هفت مثقال بازاری[1] باشد.
مسأله 790. مکروه است کافور را داخل چشم یا بینی یا گوش میّت وارد کنند.
مسأله 791. اگر کسی که برای حج یا عمره احرام بسته، بمیرد، حنوط کردن او جایز نیست؛ مگر در دو صورتی که در مسألۀ «745» گذشت.
مسأله 792. کسی که در اعتکاف به سر میبرد و زنی که شوهر او مرده و هنوز عدّۀ وفاتش تمام نشده، هرچند حرام است خود را خوشبو کنند، ولی چنانچه بمیرند، حنوط آنها واجب است.
مسأله 793. احتیاط مستحب آن است که میّت را با مُشک و عَنبر و عُود و عطرهای دیگر خوشبو نکنند و نیز، آنها را با کافور مخلوط ننمایند.
مسأله 794. مستحب است قدری تربت قبر حضرت سیّد الشهداء(علیه السلام) را با کافور مخلوط کنند، ولی باید از آن کافور به جاهایی که بیاحترامی میشود نرسانند و نیز، باید تربت به قدری زیاد نباشد که وقتی با کافور مخلوط گردید، عرفاً به آن کافور نگویند.
مسأله 795. اگر کافور پیدا نشود یا فقط به اندازۀ غسل میّت باشد، حنوط لازم نیست و چنانچه کافور از غسل میّت زیاد بیاید، ولی برای حنوط تمامی هفت عضو کافى نباشد، اصل حنوط واجب است، ولی احتیاط مستحب آن است که حنوط پیشانی بر حنوط سایر قسمتها مقدّم گردد.
[1]. مقدار مثقال به گرم، در جلد چهارم، فصل دیات ذکر میشود.