کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)
جستجو در:
3. استحاضۀ کثیره ←
→ 1. استحاضۀ قلیله
استحاضه
یکی از خون‌هایی که از زن خارج میشود، «خون استحاضه» است و زن را در موقع دیدن خون استحاضه، «مستحاضه» می‌گویند.
مسأله 635. خون استحاضه در بیشتر اوقات زرد رنگ یا صورتی یا قرمز روشن و سرد و رقیق و کهنه و مانده است و بدون فشار و سوزش بیرون می‌آید، ولی ممکن است گاه سیاه یا قهوهای یا سرخ تیره و گرم و غلیظ و تازه باشد و با فشار و سوزش بیرون آید؛
خون استحاضه، حدّاقل یا حداکثر معیّنی ندارد و نیز قبل از بلوغ، استحاضه محقّق نمی‌شود و در محقّق شدن آن بعد از (60) سال قمری اشکال است و احتیاط واجب آن است که زنان بعد از این سن هم به وظایف مستحاضه عمل نمایند.
مسأله 636. استحاضه سه قسم است: قلیله و متوسّطه و کثیره.
1. استحاضۀ قلیله: آن است که خون فقط روی پنبه‌ای را که زن با خود بر می‌دارد، آلوده کند و در آن فرو نرود.
2. استحاضۀ متوسّطه: آن است که خون در پنبه فرو رود، هرچند در یک گوشۀ آن باشد، ولی از طرف دیگر پنبه بیرون نیاید و به دستمالی که معمولاً بانوان برای جلوگیری از سرایت خون میبندند، نرسد.
3. استحاضۀ کثیره: آن است که خون پنبه را فرا گرفته یا در آن فرو رفته و از طرف دیگر بیرون آید و به دستمالی که معمولاً بانوان برای جلوگیری از سرایت خون میبندند، برسد.
شایان ذکر است، در انتخاب اندازۀ پنبه، شیوۀ معمول در بین بانوان عمل شده و در هنگام استعمال، از پنبۀ غیر فشرده و به حالت معمولی استفاده می‌گردد و استفاده از جنس دیگری غیر از پنبه، که در بافت و قابلیّت جذب و مقدار نفوذش مثل پنبه باشد نیز، کافی است؛ ولی دستمال کاغذی‌های رایج، که بافت ظریفی داشته و قابلیّت جذب و نفوذ آن بیشتر و سریعتر از پنبه است، در این مورد کافی نیست و اگر به پنبۀ طبیعی، ناخالصی و مواد دیگری نیز اضافه شده که تأثیری در جهت ذکر شده نداشته باشد، اشکال ندارد.
کیفیّت شناسایی نوع استحاضه به این صورت است که زن پنبه را داخل مجرا کرده و کمی صبر میکند، سپس آن را خارج کرده و نوع استحاضهاش را مشخّص می‌نماید؛ مقدار زمانی که زن صبر کرده، سپس پنبه را خارج میکند، دو صورت دارد:
الف. زن نمیداند استحاضهاش قلیله است یا متوسّطه؛ در این صورت، باید به اندازهای باشد که معمولاً در عرف بانوان برای فرو رفتن خون در پنبه کفایت میکند؛
ب. استحاضه، مردّد بین متوسّطه و کثیره باشد؛ در این صورت، باید مقدار بیشتری منتظر بماند به اندازهای که معمولاً در عرف بانوان برای نفوذ خون در پنبه و رسیدن آن به دستمالی که بانوان برای جلوگیری از سرایت خون میبندند کافی باشد؛
البتّه اگر خون استحاضه طوری است که در باطن برای مدّتی قطع شده، سپس دوباره باطن آلوده میشود، باید بیش از آن مقدار صبر کرده و بعد پنبه را بیرون آورد؛ ولی به هر حال برای مدّت مذکور، حدّ شرعی به «دقیقه» یا «ثانیه» ذکر نشده است.
مسأله 637. ملاک در نوع استحاضه، حالت فعلی خون است. بنابراین، اگر خون خارج شده از زن مثلاً به حالت لخته شده باشد و در پنبه فرو نرود، استحاضۀ قلیله محسوب میشود، هرچند طوری باشد که اگر خون لخته نبوده و رقیق می‌بود، در پنبه فرو می‌رفت؛
همین حکم در مورد رسیدن یا نرسیدن خون به دستمالی که معمولاً بانوان برای جلوگیری از سرایت خون میبندند نیز جاری است.
3. استحاضۀ کثیره ←
→ 1. استحاضۀ قلیله
مسأله 635. خون استحاضه در بیشتر اوقات زرد رنگ یا صورتی یا قرمز روشن و سرد و رقیق و کهنه و مانده است و بدون فشار و سوزش بیرون می‌آید، ولی ممکن است گاه سیاه یا قهوهای یا سرخ تیره و گرم و غلیظ و تازه باشد و با فشار و سوزش بیرون آید؛
خون استحاضه، حدّاقل یا حداکثر معیّنی ندارد و نیز قبل از بلوغ، استحاضه محقّق نمی‌شود و در محقّق شدن آن بعد از (60) سال قمری اشکال است و احتیاط واجب آن است که زنان بعد از این سن هم به وظایف مستحاضه عمل نمایند.
مسأله 636. استحاضه سه قسم است: قلیله و متوسّطه و کثیره.
1. استحاضۀ قلیله: آن است که خون فقط روی پنبه‌ای را که زن با خود بر می‌دارد، آلوده کند و در آن فرو نرود.
2. استحاضۀ متوسّطه: آن است که خون در پنبه فرو رود، هرچند در یک گوشۀ آن باشد، ولی از طرف دیگر پنبه بیرون نیاید و به دستمالی که معمولاً بانوان برای جلوگیری از سرایت خون میبندند، نرسد.
3. استحاضۀ کثیره: آن است که خون پنبه را فرا گرفته یا در آن فرو رفته و از طرف دیگر بیرون آید و به دستمالی که معمولاً بانوان برای جلوگیری از سرایت خون میبندند، برسد.
شایان ذکر است، در انتخاب اندازۀ پنبه، شیوۀ معمول در بین بانوان عمل شده و در هنگام استعمال، از پنبۀ غیر فشرده و به حالت معمولی استفاده می‌گردد و استفاده از جنس دیگری غیر از پنبه، که در بافت و قابلیّت جذب و مقدار نفوذش مثل پنبه باشد نیز، کافی است؛ ولی دستمال کاغذی‌های رایج، که بافت ظریفی داشته و قابلیّت جذب و نفوذ آن بیشتر و سریعتر از پنبه است، در این مورد کافی نیست و اگر به پنبۀ طبیعی، ناخالصی و مواد دیگری نیز اضافه شده که تأثیری در جهت ذکر شده نداشته باشد، اشکال ندارد.
کیفیّت شناسایی نوع استحاضه به این صورت است که زن پنبه را داخل مجرا کرده و کمی صبر میکند، سپس آن را خارج کرده و نوع استحاضهاش را مشخّص می‌نماید؛ مقدار زمانی که زن صبر کرده، سپس پنبه را خارج میکند، دو صورت دارد:
الف. زن نمیداند استحاضهاش قلیله است یا متوسّطه؛ در این صورت، باید به اندازهای باشد که معمولاً در عرف بانوان برای فرو رفتن خون در پنبه کفایت میکند؛
ب. استحاضه، مردّد بین متوسّطه و کثیره باشد؛ در این صورت، باید مقدار بیشتری منتظر بماند به اندازهای که معمولاً در عرف بانوان برای نفوذ خون در پنبه و رسیدن آن به دستمالی که بانوان برای جلوگیری از سرایت خون میبندند کافی باشد؛
البتّه اگر خون استحاضه طوری است که در باطن برای مدّتی قطع شده، سپس دوباره باطن آلوده میشود، باید بیش از آن مقدار صبر کرده و بعد پنبه را بیرون آورد؛ ولی به هر حال برای مدّت مذکور، حدّ شرعی به «دقیقه» یا «ثانیه» ذکر نشده است.
مسأله 637. ملاک در نوع استحاضه، حالت فعلی خون است. بنابراین، اگر خون خارج شده از زن مثلاً به حالت لخته شده باشد و در پنبه فرو نرود، استحاضۀ قلیله محسوب میشود، هرچند طوری باشد که اگر خون لخته نبوده و رقیق می‌بود، در پنبه فرو می‌رفت؛
همین حکم در مورد رسیدن یا نرسیدن خون به دستمالی که معمولاً بانوان برای جلوگیری از سرایت خون میبندند نیز جاری است.