کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)
جستجو در:
استبراء و استظهار در حیض ←
→ ناسیهای که عادت وقتیّه داشته است
ناسیهای که عادت وقتیّه و عددیّه داشته است
اگر زن بیشتر از ده روز خون ببیند و دارای عادت وقتیّه و عددیّه باشد، این صورت سه حالت دارد که در مسائل بعد به توضیح آن پرداخته میشود.
مسأله 597. اگر زن بیشتر از ده روز خون ببیند و دارای عادت وقتیّه و عددیّه باشد و وقت عادت خویش را فراموش کرده، ولی عدد آن را به یاد دارد، عدد حیض را طبق عدد عادت خویش قرار میدهد و در تعیین وقت به نشانههای خون مراجعه میکند و خونی را که نشانههای حیض دارد با توضیحی که در مسائل «595 و 596»، پیرامون عادت وقتیّه ذکر شد، حیض قرار میدهد و اگر با نشانهها، امکان تعیین زمان حیض نباشد، عادتش را از اوّلین زمان مشاهدۀ خون قرار میدهد، به شرط آنکه بتوان حیض را از آن زمان قرار داد، مثل اینکه از حیض قبلی، حدّاقل پاکی (ده روز) فاصله شده باشد، وگرنه حیضش را بعد از فاصله شدن حدّاقل پاکی - با مراعات احکامی که قبلاً ذکر شد - انتخاب میکند.
همچنین، زنی که مثلاً از اوّل تا بیستم ماه بهطور مستمرّ خون دیده و عدد عادتش را که هفت روز بوده به یاد دارد، امّا وقت آن را فراموش کرده، ولی بهطور اجمالی میداند وقت عادت او در دهۀ دوّم ماه بوده، نه دهۀ اوّل ماه و روز اوّل عادتش را در دهۀ دوّم ماه نمیداند، در این صورت نمیتواند عادت خود را در ده روز اوّل ماه قرار دهد و چنانچه تعیین روزهای حیض از روی نشانههای آن در دهۀ دوّم ممکن نباشد، وی از روز یازدهم[192] تا هفدهم ماه را حیض قرار میدهد و بقیّه استحاضه است.
مسأله 598. اگر زن بیشتر از ده روز خون ببیند و دارای عادت وقتیّه و عددیّه باشد و عدد عادت خویش را فراموش کرده، ولی وقت آن را به یاد داشته باشد، در این صورت، خونی را که در ایّام عادتش میبیند حیض قرار میدهد، هرچند نشانههای حیض را دارا نباشد و در تعیین عدد به نشانههای حیض مراجعه میکند و اگر امکان تعیین عدد با نشانهها نبود، به خویشاوندان خویش مراجعه میکند و اگر آن هم ممکن نباشد، مخیّر است عددی که بین سه تا ده روز است را حیض قرار دهد؛ البتّه در دو مورد که بیان آنها در مسألۀ «594» گذشت، هیچ یک از معیارهای سهگانه (رجوع به تمییز، خویشاوندان، انتخاب عدد) اعتباری ندارد.
مسأله 599. اگر زن بیشتر از ده روز خون ببیند و دارای عادت وقتیّه و عددیّه باشد، ولی وقت و عدد عادت خویش را فراموش کرده باشد، حکم در این صورت، هرچند از مسائل قبل معلوم میشود، ولی برای توضیح بیشتر در ضمن این مسأله و مسألۀ بعد، چند مورد بیان میشود:
الف. اگر زن بهطور اجمالی نداند که خون با روزهای عادتش مصادف بوده است یا نه و خون حیض قابل تعیین از روی نشانههای حیض نباشد (مثل اینکه همۀ خون یک جور باشد)، وقت عادتش را از اوّلین زمان مشاهدۀ خون قرار میدهد، به شرط آنکه بتوان حیض را از آن زمان قرار داد[193] و در تعیین تعداد روزهای آن به خویشاوندانش مراجعه میکند و اگر ممکن نبود، عددی بین سه تا ده را حیض قرار میدهد؛ البتّه در دو موردی که بیان آنها در مسألۀ «594» گذشت، هیچ یک از معیارهای سهگانه (رجوع به تمییز، خویشاوندان، انتخاب عدد) اعتباری ندارد.
ب. اگر زن بهطور اجمالی نداند که خون با روزهای عادتش مصادف بوده است یا نه و خون قابل تعیین از روی نشانههای حیض باشد، مثل اینکه چند روز که کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نیست، دارای نشانههای حیض باشد و بقیّۀ خون به نشانههای استحاضه باشد و مجموع آنها از ده روز تجاوز نماید، خونی را که دارای نشانههای حیض است، حیض قرار میدهد و بقیّه استحاضه محسوب میشود؛ البتّه در دو موردی که بیان آنها در مسألۀ «594» گذشت، هیچ یک از معیارهای سهگانه (رجوع به تمییز، خویشاوندان، انتخاب عدد) اعتباری ندارد.
ج. اگر زن بهطور اجمالی بداند که زمان دیدن خون با روزهای عادتش مصادف است، در صورت امکان باید خونی که نشانههای حیض را داراست و در زمان مذکور هم واقع شده، حیض قرار دهد و اگر ممکن نباشد، به خویشاوندانش مراجعه میکند و اگر آن هم ممکن نیست، باید عددی بین سه و ده را انتخاب نماید و در تعیین وقت عادت آنچه را که در مسائل «595 و 596» گذشت، پیرامون زنی که عادت وقتیّهاش را فراموش کرده مراعات میکند و در تعیین عدد اگر بهطور اجمالی عدد آن را به یاد میآورد، باید دو نکتهای را که در مسألۀ «594» گذشت، رعایت نماید.
مسأله 597. اگر زن بیشتر از ده روز خون ببیند و دارای عادت وقتیّه و عددیّه باشد و وقت عادت خویش را فراموش کرده، ولی عدد آن را به یاد دارد، عدد حیض را طبق عدد عادت خویش قرار میدهد و در تعیین وقت به نشانههای خون مراجعه میکند و خونی را که نشانههای حیض دارد با توضیحی که در مسائل «595 و 596»، پیرامون عادت وقتیّه ذکر شد، حیض قرار میدهد و اگر با نشانهها، امکان تعیین زمان حیض نباشد، عادتش را از اوّلین زمان مشاهدۀ خون قرار میدهد، به شرط آنکه بتوان حیض را از آن زمان قرار داد، مثل اینکه از حیض قبلی، حدّاقل پاکی (ده روز) فاصله شده باشد، وگرنه حیضش را بعد از فاصله شدن حدّاقل پاکی - با مراعات احکامی که قبلاً ذکر شد - انتخاب میکند.
همچنین، زنی که مثلاً از اوّل تا بیستم ماه بهطور مستمرّ خون دیده و عدد عادتش را که هفت روز بوده به یاد دارد، امّا وقت آن را فراموش کرده، ولی بهطور اجمالی میداند وقت عادت او در دهۀ دوّم ماه بوده، نه دهۀ اوّل ماه و روز اوّل عادتش را در دهۀ دوّم ماه نمیداند، در این صورت نمیتواند عادت خود را در ده روز اوّل ماه قرار دهد و چنانچه تعیین روزهای حیض از روی نشانههای آن در دهۀ دوّم ممکن نباشد، وی از روز یازدهم[192] تا هفدهم ماه را حیض قرار میدهد و بقیّه استحاضه است.
مسأله 598. اگر زن بیشتر از ده روز خون ببیند و دارای عادت وقتیّه و عددیّه باشد و عدد عادت خویش را فراموش کرده، ولی وقت آن را به یاد داشته باشد، در این صورت، خونی را که در ایّام عادتش میبیند حیض قرار میدهد، هرچند نشانههای حیض را دارا نباشد و در تعیین عدد به نشانههای حیض مراجعه میکند و اگر امکان تعیین عدد با نشانهها نبود، به خویشاوندان خویش مراجعه میکند و اگر آن هم ممکن نباشد، مخیّر است عددی که بین سه تا ده روز است را حیض قرار دهد؛ البتّه در دو مورد که بیان آنها در مسألۀ «594» گذشت، هیچ یک از معیارهای سهگانه (رجوع به تمییز، خویشاوندان، انتخاب عدد) اعتباری ندارد.
مسأله 599. اگر زن بیشتر از ده روز خون ببیند و دارای عادت وقتیّه و عددیّه باشد، ولی وقت و عدد عادت خویش را فراموش کرده باشد، حکم در این صورت، هرچند از مسائل قبل معلوم میشود، ولی برای توضیح بیشتر در ضمن این مسأله و مسألۀ بعد، چند مورد بیان میشود:
الف. اگر زن بهطور اجمالی نداند که خون با روزهای عادتش مصادف بوده است یا نه و خون حیض قابل تعیین از روی نشانههای حیض نباشد (مثل اینکه همۀ خون یک جور باشد)، وقت عادتش را از اوّلین زمان مشاهدۀ خون قرار میدهد، به شرط آنکه بتوان حیض را از آن زمان قرار داد[193] و در تعیین تعداد روزهای آن به خویشاوندانش مراجعه میکند و اگر ممکن نبود، عددی بین سه تا ده را حیض قرار میدهد؛ البتّه در دو موردی که بیان آنها در مسألۀ «594» گذشت، هیچ یک از معیارهای سهگانه (رجوع به تمییز، خویشاوندان، انتخاب عدد) اعتباری ندارد.
ب. اگر زن بهطور اجمالی نداند که خون با روزهای عادتش مصادف بوده است یا نه و خون قابل تعیین از روی نشانههای حیض باشد، مثل اینکه چند روز که کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نیست، دارای نشانههای حیض باشد و بقیّۀ خون به نشانههای استحاضه باشد و مجموع آنها از ده روز تجاوز نماید، خونی را که دارای نشانههای حیض است، حیض قرار میدهد و بقیّه استحاضه محسوب میشود؛ البتّه در دو موردی که بیان آنها در مسألۀ «594» گذشت، هیچ یک از معیارهای سهگانه (رجوع به تمییز، خویشاوندان، انتخاب عدد) اعتباری ندارد.
ج. اگر زن بهطور اجمالی بداند که زمان دیدن خون با روزهای عادتش مصادف است، در صورت امکان باید خونی که نشانههای حیض را داراست و در زمان مذکور هم واقع شده، حیض قرار دهد و اگر ممکن نباشد، به خویشاوندانش مراجعه میکند و اگر آن هم ممکن نیست، باید عددی بین سه و ده را انتخاب نماید و در تعیین وقت عادت آنچه را که در مسائل «595 و 596» گذشت، پیرامون زنی که عادت وقتیّهاش را فراموش کرده مراعات میکند و در تعیین عدد اگر بهطور اجمالی عدد آن را به یاد میآورد، باید دو نکتهای را که در مسألۀ «594» گذشت، رعایت نماید.
[1]. اوّلین زمانی که حیض قرار دادن آن شرعاً ممکن باشد.
[2]. توضیح آن در مسألۀ «595 و 596» بیان شد.