کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)
جستجو در:
6. ناسیه ←
→ 4. مبتدئه
5. مضطربه
مسأله 588. «مضطربه»، یعنی زنی که بیش از یک بار خون دیده، ولی عادت معیّنی نه در وقت و نه در عدد پیدا نکرده[181] یا عادتش از بین رفته و عادت تازهای پیدا نکرده است.[182]
حکم زن مضطربه در اینکه با مشاهدۀ چه خونی میتواند آن را حیض قرار دهد، مانند حکم زنی است که عادت عددیّۀ تنها دارد که در مسألۀ «577» ذکر شد.
مسأله 589. اگر زن مضطربه خونی ببیند که کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد، همۀ آن حیض است، چه اینکه نشانههای حیض[183] را دارا باشد یا نه و چنانچه وی سه روز یا بیشتر خون ببیند، سپس در ظاهر و باطن پاک شود و دوباره خون ببیند و مجموع دو خون به علاوۀ پاکی بین آن دو، بیشتر از ده روز نباشد، ایّامی که خون دیده حیض است و در پاکی وسط بنابر احتیاط واجب، کارهایی که بر حائض حرام است را ترک کرده و کارهایی را که بر غیر حائض واجب است، انجام دهد.
مسأله 590. اگر زن مضطربه بیشتر از ده روز خون ببیند و همۀ خونهایی که دیده یک جور باشد - با توضیحاتی که برای مبتدئه در مسألۀ «585» ذکر شد - حکمش مانند مبتدئه است، با این تفاوت که رجوع به خویشان در اینجا بنابر احتیاط واجب است؛
پس چنین زنی، بنابر احتیاط واجب عدد عادت یکی از خویشان خود را - با رعایت دو شرطی که در زن مبتدئه بیان شد - حیض و بقیّه را استحاضه قرار میدهد و اگر این کار (مراجعه به خویشاوندان) ممکن نیست، مخیّر است که از سه روز تا ده روز هر تعداد روزی را که مناسب مقدار حیضش میبیند، حیض قرار دهد و بهتر آن است که هفت روز قرار دهد، در صورتی که آن را مناسب خود ببیند.
شایان ذکر است، الف. عددی را که زن مضطربه با رجوع به خویشاوندان یا با انتخاب عدد به عنوان حیض بر میگزیند، باید از ابتدای خون در نظر بگیرد، به شرط آنکه با حیض قبلیش ده روز فاصله شده باشد.
ب. این مطلب در زمانی است که زن مضطربه، اصلاً دارای عادت نباشد، امّا اگر دارای عادت ناقصۀ عددیّه باشد - که توضیح آن در مسألۀ «538» ذکر شد - وقتی میخواهد روزهای حیض خویش را طبق قاعدههایی که ذکر شد (رجوع به خویشان یا انتخاب عدد)، تعیین نماید، جایز نیست عددی را انتخاب کند که با عادت ناقصهاش سازگار نباشد.
به عنوان مثال، زنی که همواره بیشتر از هفت روز (هشت یا نه یا ده روز) خون میبیند و دارای عادت ناقصه بیش از هفت روز است، نباید اعداد سه تا هفت روز را برای حیضش انتخاب کند، یا زنی که همواره کمتر از شش روز (سه یا چهار یا پنج روز) خون میبیند و دارای عادت ناقصه کمتر از شش روز است، نباید اعداد شش تا ده روز را برای حیضش انتخاب نماید، یا زنی که دارای عادت ناقصه از هر دو طرف کمی و زیادی است، مانند اینکه همواره خونی که میبیند کمتر از پنج روز و بیشتر از هشت روز نیست، در این حال جایز نیست اعداد سه یا چهار یا نه یا ده روز را برای حیضش برگزیند.
مسأله 591. مضطربه اگر بیشتر از ده روز خونی ببیند که چند روز آن نشانۀ حیض و چند روز دیگر نشانۀ استحاضه دارد، باید به دستوری که برای زن مبتدئه در مسائل «586 و 587» ذکر شد عمل نماید و اگر دارای عادت ناقصه باشد، نکتهای را که در مسألۀ قبل بیان شد، رعایت نماید.
حکم زن مضطربه در اینکه با مشاهدۀ چه خونی میتواند آن را حیض قرار دهد، مانند حکم زنی است که عادت عددیّۀ تنها دارد که در مسألۀ «577» ذکر شد.
مسأله 589. اگر زن مضطربه خونی ببیند که کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد، همۀ آن حیض است، چه اینکه نشانههای حیض[183] را دارا باشد یا نه و چنانچه وی سه روز یا بیشتر خون ببیند، سپس در ظاهر و باطن پاک شود و دوباره خون ببیند و مجموع دو خون به علاوۀ پاکی بین آن دو، بیشتر از ده روز نباشد، ایّامی که خون دیده حیض است و در پاکی وسط بنابر احتیاط واجب، کارهایی که بر حائض حرام است را ترک کرده و کارهایی را که بر غیر حائض واجب است، انجام دهد.
مسأله 590. اگر زن مضطربه بیشتر از ده روز خون ببیند و همۀ خونهایی که دیده یک جور باشد - با توضیحاتی که برای مبتدئه در مسألۀ «585» ذکر شد - حکمش مانند مبتدئه است، با این تفاوت که رجوع به خویشان در اینجا بنابر احتیاط واجب است؛
پس چنین زنی، بنابر احتیاط واجب عدد عادت یکی از خویشان خود را - با رعایت دو شرطی که در زن مبتدئه بیان شد - حیض و بقیّه را استحاضه قرار میدهد و اگر این کار (مراجعه به خویشاوندان) ممکن نیست، مخیّر است که از سه روز تا ده روز هر تعداد روزی را که مناسب مقدار حیضش میبیند، حیض قرار دهد و بهتر آن است که هفت روز قرار دهد، در صورتی که آن را مناسب خود ببیند.
شایان ذکر است، الف. عددی را که زن مضطربه با رجوع به خویشاوندان یا با انتخاب عدد به عنوان حیض بر میگزیند، باید از ابتدای خون در نظر بگیرد، به شرط آنکه با حیض قبلیش ده روز فاصله شده باشد.
ب. این مطلب در زمانی است که زن مضطربه، اصلاً دارای عادت نباشد، امّا اگر دارای عادت ناقصۀ عددیّه باشد - که توضیح آن در مسألۀ «538» ذکر شد - وقتی میخواهد روزهای حیض خویش را طبق قاعدههایی که ذکر شد (رجوع به خویشان یا انتخاب عدد)، تعیین نماید، جایز نیست عددی را انتخاب کند که با عادت ناقصهاش سازگار نباشد.
به عنوان مثال، زنی که همواره بیشتر از هفت روز (هشت یا نه یا ده روز) خون میبیند و دارای عادت ناقصه بیش از هفت روز است، نباید اعداد سه تا هفت روز را برای حیضش انتخاب کند، یا زنی که همواره کمتر از شش روز (سه یا چهار یا پنج روز) خون میبیند و دارای عادت ناقصه کمتر از شش روز است، نباید اعداد شش تا ده روز را برای حیضش انتخاب نماید، یا زنی که دارای عادت ناقصه از هر دو طرف کمی و زیادی است، مانند اینکه همواره خونی که میبیند کمتر از پنج روز و بیشتر از هشت روز نیست، در این حال جایز نیست اعداد سه یا چهار یا نه یا ده روز را برای حیضش برگزیند.
مسأله 591. مضطربه اگر بیشتر از ده روز خونی ببیند که چند روز آن نشانۀ حیض و چند روز دیگر نشانۀ استحاضه دارد، باید به دستوری که برای زن مبتدئه در مسائل «586 و 587» ذکر شد عمل نماید و اگر دارای عادت ناقصه باشد، نکتهای را که در مسألۀ قبل بیان شد، رعایت نماید.
[1]. مثل اینکه زن مذکور دو ماه پشت سر هم خون دیده، ولی آن دو بار، هم از جهت وقت و هم از جهت عدد با یکدیگر تفاوت داشتهاند.
[2]. به مسألۀ «551» مراجعه شود.
[3]. نشانههای حیض، در مسألۀ «484» ذکر شد.