کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)
جستجو در:
چند حکم کلّی در مورد حیض ←
→ عدم تحقّق عادت از روی نشانههای حیض
چگونگی از بین رفتن عادت
مسأله 549. زنی که در حیض عادت دارد - چه در وقت حیض عادت داشته باشد، چه در عدد حیض، یا هم در وقت و هم در عدد آن - اگر دو مرتبۀ پشت سر همِ دیگر حیض ببیند و آن دو بار، مخالف با حیض‌های قبلی و مثل یکدیگر باشند، در این صورت، عادت این زن از بین رفته و تبدیل به عادت جدیدِ پدید آمده از این دو حیض میشود؛
مثلاً زنی که در هر ماه، عادت وقتیّه و عددیّۀ وی از اوّل تا پنجم است، هر گاه دو ماه پشت سر هم از دهم تا هفدهم خون ببیند، عادت قبلی وی به هم خورده و به عادت هفت روزه از دهم تا هفدهم در هر ماه تبدیل میشود.[1]
مسأله 550. عادت شرعی زن، با مشاهدۀ یک حیض مخالف (غیر مماثل)، از بین نمی‌رود، مثلاً زنی که در هر ماه، عادت وی از اوّل تا هفتم ماه است، هر گاه یک بار برخلاف عادت خود از دهم تا پانزدهم خون ببیند، عادتش به هم نمیخورد و همچنان از اوّل تا هفتم در هر ماه خواهد بود.
مسأله 551. هر گاه زن دو بار حیض ببیند که با عادت قبلیش مخالف است، ولی خود آن دو حیض هم با یکدیگر متفاوت (غیر مماثل) باشند، عادت قبلیش از بین رفته و زن، صاحب عادت به حساب نمی‌آید؛
مثلاً زنی که در هر ماه دارای عادت وقتیّه و عددیّه از اوّل تا هفتم ماه است، اگر دو ماه پشت سر هم به‌طور مختلف برخلاف عادت خود خون ببیند، ماه اوّل از دهم تا چهاردهم و ماه دوّم از بیستم تا بیست و پنجم، در این حال عادت قبلی‌اش از بین رفته و صاحب عادت محسوب نمیشود.[2]
امّا اگر مثلاً زنی که در هر ماه دارای عادت وقتیّه و عددیّه از اوّل تا هفتم ماه است، دو ماه پشت سر هم به‌طور متفاوت در وقت برخلاف عادت خود خون ببیند، ماه اوّل از دهم تا شانزدهم و ماه دوّم از بیستم تا بیست و ششم، در این حال عادت وقتیّه قبلی‌اش از بین رفته، ولی عدد عادتش تغییر نکرده و لذا عادت عددیّهاش همچنان باقی است، بنابراین زن مذکور صاحب عادت عددیّه غیر وقتیّه میگردد.
همین طور اگر مثلاً زنی که در هر ماه دارای عادت وقتیّه و عددیّه از اوّل تا هفتم ماه است، دو ماه پشت سر هم به‌طور مختلف برخلاف عادت خود خون ببیند بدین صورت که ماه اوّل از دهم تا پانزدهم و ماه دوّم از بیستم تا بیست و ششم، در این حال عادت وقتیّه قبلی‌اش از بین رفته است، امّا نسبت به عدد عادت، هر چند عدد مذکور در ماه اوّل تغییر کرده و شش روز شده ولی در ماه دوّم باز همان هفت روز بوده است، و با یک بار تغییر عدد، عادت عددیّه به هم نمیخورد؛ بنابراین عادت عددیّهاش همچنان باقی است و زن در این حال صاحب عادت عددیّهٔ غیر وقتیّه محسوب میشود.
مثلاً زنی که در هر ماه، عادت وقتیّه و عددیّۀ وی از اوّل تا پنجم است، هر گاه دو ماه پشت سر هم از دهم تا هفدهم خون ببیند، عادت قبلی وی به هم خورده و به عادت هفت روزه از دهم تا هفدهم در هر ماه تبدیل میشود.[1]
مسأله 550. عادت شرعی زن، با مشاهدۀ یک حیض مخالف (غیر مماثل)، از بین نمی‌رود، مثلاً زنی که در هر ماه، عادت وی از اوّل تا هفتم ماه است، هر گاه یک بار برخلاف عادت خود از دهم تا پانزدهم خون ببیند، عادتش به هم نمیخورد و همچنان از اوّل تا هفتم در هر ماه خواهد بود.
مسأله 551. هر گاه زن دو بار حیض ببیند که با عادت قبلیش مخالف است، ولی خود آن دو حیض هم با یکدیگر متفاوت (غیر مماثل) باشند، عادت قبلیش از بین رفته و زن، صاحب عادت به حساب نمی‌آید؛
مثلاً زنی که در هر ماه دارای عادت وقتیّه و عددیّه از اوّل تا هفتم ماه است، اگر دو ماه پشت سر هم به‌طور مختلف برخلاف عادت خود خون ببیند، ماه اوّل از دهم تا چهاردهم و ماه دوّم از بیستم تا بیست و پنجم، در این حال عادت قبلی‌اش از بین رفته و صاحب عادت محسوب نمیشود.[2]
امّا اگر مثلاً زنی که در هر ماه دارای عادت وقتیّه و عددیّه از اوّل تا هفتم ماه است، دو ماه پشت سر هم به‌طور متفاوت در وقت برخلاف عادت خود خون ببیند، ماه اوّل از دهم تا شانزدهم و ماه دوّم از بیستم تا بیست و ششم، در این حال عادت وقتیّه قبلی‌اش از بین رفته، ولی عدد عادتش تغییر نکرده و لذا عادت عددیّهاش همچنان باقی است، بنابراین زن مذکور صاحب عادت عددیّه غیر وقتیّه میگردد.
همین طور اگر مثلاً زنی که در هر ماه دارای عادت وقتیّه و عددیّه از اوّل تا هفتم ماه است، دو ماه پشت سر هم به‌طور مختلف برخلاف عادت خود خون ببیند بدین صورت که ماه اوّل از دهم تا پانزدهم و ماه دوّم از بیستم تا بیست و ششم، در این حال عادت وقتیّه قبلی‌اش از بین رفته است، امّا نسبت به عدد عادت، هر چند عدد مذکور در ماه اوّل تغییر کرده و شش روز شده ولی در ماه دوّم باز همان هفت روز بوده است، و با یک بار تغییر عدد، عادت عددیّه به هم نمیخورد؛ بنابراین عادت عددیّهاش همچنان باقی است و زن در این حال صاحب عادت عددیّهٔ غیر وقتیّه محسوب میشود.
[1]. شایان ذکر است در مثال فوق، که زن دارای عادت وقتیّه و عددیّه از اوّل تا پنجم ماه است، چنانچه دو ماه پشت سر هم از اوّل ماه تا پانزدهم خون ادامه پیدا کند، عادت قبلیش باقی است و روزهای اوّل تا پنجم ماه را حیض قرار میدهد - هرچند دارای نشانههای حیض نباشد - و روزهای ششم تا پانزدهم ماه را استحاضه قرار میدهد، هرچند دارای نشانه های حیض باشد.
[2]. شایان ذکر است در مثال فوق که زن دارای عادت وقتیّه و عددیّه از اوّل تا هفتم ماه است، چنانچه دو ماه پشت سر هم، بیشتر از ده روز خون ببیند و مدّت آن متفاوت باشد، مثلاً در یک ماه از اوّل تا دوازدهم ماه خون ببیند و در ماه دوّم، از اوّل تا پانزدهم ماه خون ادامه پیدا کند، عادت قبلیش باقی است و روزهای اوّل تا هفتم ماه را حیض قرار میدهد - هرچند دارای نشانههای حیض نباشد - و روزهای بعد را استحاضه قرار میدهد، هرچند دارای نشانه های حیض باشد.