مسأله 321. کسی که یقین یا اطمینان یا گمان دارد که اگر وضو بگیرد برای وی ضرر قابل توجّه دارد، مثلاً بیمار می‌‌شود یا اینکه بیماریش طول می‌کشد یا موجب تشدید بیماری ‌‌شده یا بیماریش به سختی معالجه می‌‌شود یا آنکه احتمال عقلایی چنین ضرری را بدهد،[1] نباید وضو بگیرد و باید تیمّم کند؛
البتّه اگر به شیوه‌ای می‌‌تواند جلوی ضرر را بگیرد - مثلاً با آب گرم وضو بگیرد - باید این کار را بکند.

مسأله 322. اگر رساندن آب به صورت و دست‌‌ها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است، ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر دارد، باید با همان مقدار وضو بگیرد.

مسأله 323. اگر مکلّف با اعتقاد به اینکه آب برای وضو گرفتن ضرر ندارد، وضو بگیرد و بعد از وضو بفهمد که آب برای او ضرر داشته، وضوی او باطل است؛
امّا چنانچه با اعتقاد یا خوف به اینکه آب برای او ضرر دارد، وضو بگیرد و بعد متوجّه شود که آب ضرر نداشته، وضوی او صحیح است به شرط آنکه قصد قربت از او حاصل شده باشد.

مسأله 324. اگر فرد در غیر مورد ضرر از موارد انجام تیمّم (مانند تنگی وقت) وضو بگیرد - با رعایت شرایط صحّت آن - وضویش صحیح است.
بنابراین، مثلاً اگر وقت به قدری کم است که اگر وضو بگیرد، تمام یا مقداری از واجبات نماز بعد از وقت خوانده می‌‌شود، باید تیمّم کند؛ ولی چنانچه در این مورد به قصد طهارت یا برای کار مستحبی مثل خواندن قرآن، وضو بگیرد، وضویش صحیح می­باشد؛ بلکه اگر برای خواندن همان نماز وضو بگیرد، باز هم وضویش صحیح است؛ مگر آنکه قصد قربت برای او حاصل نشود؛
البتّه در هر صورت، به دلیل ترک عمدی تمام یا قسمتی از نماز در وقت، گناهکار است.
شایان ذکر است، اگر برای وضو و تیمّم به یک اندازه وقت لازم است یا وضو گرفتن وقت کمتری نیاز دارد، باید وضو بگیرد.