کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)
جستجو در:
4. استحاله ←
→ 2. زمین
3. آفتاب
مسأله 203. آفتاب، زمین و ساختمان و دیوار را با پنج شرط پاک میکند:
اوّل: شیء نجس، تری سرایت کننده داشته باشد؛ پس اگر خشک باشد، باید به وسیلهای آن را تر کنند تا آفتاب آن را خشک کند، هرچند آن تری با آب مضاف یا آب نجس ایجاد شود؛
دوّم: عین نجاست در آن شیء باقی نمانده باشد؛
سوّم: چیزی از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند. پس اگر آفتاب از پشت پرده یا ابر و مانند اینها بتابد و شیء نجس را خشک کند، آن شیء پاک نمیشود؛ ولی اگر ابر به قدری نازک باشد یا شیشه شفاف باشد که از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند، اشکال ندارد؛
چهارم: آفتاب به تنهایی شیء نجس را خشک کند. پس اگر مثلاً شیء نجس به وسیلۀ باد و آفتاب خشک شود، پاک نمیگردد، ولی اگر طوری باشد که خشک شدن عرفاً به آفتاب نسبت داده شود، اشکال ندارد؛
پنجم: آفتاب، مقداری از بناء و ساختمان را که نجاست به آن فرو رفته، یک مرتبه خشک کند. پس اگر یک مرتبه بر زمین و ساختمان نجس بتابد و روی آن را خشک کند و دفعۀ دیگر زیر آن را خشک نماید، فقط روی آن پاک میشود و زیر آن نجس میماند.
مسأله 204. اشیاء منقولی (غیر ثابت) که در اصل از زمین بوده، ولی به صورتی در آمده که در حال حاضر به آن زمین نمیگویند - مانند کوزه و تسبیح و مهر - با آفتاب پاک نمیشود؛
امّا آنچه در حال حاضر جزء زمین شمرده میشود - مانند پاره سنگ - با آفتاب پاک میشود، هرچند منقول و قابل نقل و انتقال باشد؛ امّا اگر عرفاً جزء زمین محسوب نشود با آفتاب پاک نمیشود، مانند آجر یا گچی که روی زمین موزاییکفرش یا سنگفرش یا آسفالت یا قیر شده و... افتاده است.
مسأله 205. آفتاب، حصیر و بوریای نجس را پاک میکند؛ ولی اگر با نخ بافته شده باشد، نخها را پاک نمیکند.
مسأله 206. درختان و برگها و میوههای آنها، گیاهان و سبزیها، در و پنجره و میخ و چوبهای بکار رفته در ساختمان، بنابر احتیاط واجب، با آفتاب پاک نمیشود.
مسأله 207. اگر آفتاب به زمین نجس بتابد و بعد از آن انسان شک کند که زمین موقع تابیدن آفتاب تر بوده یا نه، یا تری آن با آفتاب خشک شده یا نه، یا عین نجاست از آن برطرف شده یا نه، آن زمین، نجس محسوب میشود؛
امّا اگر شک کند چیزی مانع تابش آفتاب بوده یا نه، بنابر احتیاط واجب پاک به حساب نمیآید.
مسأله 208. اگر آفتاب به یک طرف دیوار نجس بتابد و به وسیلۀ آن، طرفی که آفتاب به آن نتابیده نیز خشک شود، بعید نیست هر دو طرف پاک شود؛ ولی اگر یک روز ظاهر دیوار یا زمین را و روز دیگر باطن آن را خشک کند، فقط ظاهر آن پاک میشود.
4. استحاله ←
→ 2. زمین
اوّل: شیء نجس، تری سرایت کننده داشته باشد؛ پس اگر خشک باشد، باید به وسیلهای آن را تر کنند تا آفتاب آن را خشک کند، هرچند آن تری با آب مضاف یا آب نجس ایجاد شود؛
دوّم: عین نجاست در آن شیء باقی نمانده باشد؛
سوّم: چیزی از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند. پس اگر آفتاب از پشت پرده یا ابر و مانند اینها بتابد و شیء نجس را خشک کند، آن شیء پاک نمیشود؛ ولی اگر ابر به قدری نازک باشد یا شیشه شفاف باشد که از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند، اشکال ندارد؛
چهارم: آفتاب به تنهایی شیء نجس را خشک کند. پس اگر مثلاً شیء نجس به وسیلۀ باد و آفتاب خشک شود، پاک نمیگردد، ولی اگر طوری باشد که خشک شدن عرفاً به آفتاب نسبت داده شود، اشکال ندارد؛
پنجم: آفتاب، مقداری از بناء و ساختمان را که نجاست به آن فرو رفته، یک مرتبه خشک کند. پس اگر یک مرتبه بر زمین و ساختمان نجس بتابد و روی آن را خشک کند و دفعۀ دیگر زیر آن را خشک نماید، فقط روی آن پاک میشود و زیر آن نجس میماند.
مسأله 204. اشیاء منقولی (غیر ثابت) که در اصل از زمین بوده، ولی به صورتی در آمده که در حال حاضر به آن زمین نمیگویند - مانند کوزه و تسبیح و مهر - با آفتاب پاک نمیشود؛
امّا آنچه در حال حاضر جزء زمین شمرده میشود - مانند پاره سنگ - با آفتاب پاک میشود، هرچند منقول و قابل نقل و انتقال باشد؛ امّا اگر عرفاً جزء زمین محسوب نشود با آفتاب پاک نمیشود، مانند آجر یا گچی که روی زمین موزاییکفرش یا سنگفرش یا آسفالت یا قیر شده و... افتاده است.
مسأله 205. آفتاب، حصیر و بوریای نجس را پاک میکند؛ ولی اگر با نخ بافته شده باشد، نخها را پاک نمیکند.
مسأله 206. درختان و برگها و میوههای آنها، گیاهان و سبزیها، در و پنجره و میخ و چوبهای بکار رفته در ساختمان، بنابر احتیاط واجب، با آفتاب پاک نمیشود.
مسأله 207. اگر آفتاب به زمین نجس بتابد و بعد از آن انسان شک کند که زمین موقع تابیدن آفتاب تر بوده یا نه، یا تری آن با آفتاب خشک شده یا نه، یا عین نجاست از آن برطرف شده یا نه، آن زمین، نجس محسوب میشود؛
امّا اگر شک کند چیزی مانع تابش آفتاب بوده یا نه، بنابر احتیاط واجب پاک به حساب نمیآید.
مسأله 208. اگر آفتاب به یک طرف دیوار نجس بتابد و به وسیلۀ آن، طرفی که آفتاب به آن نتابیده نیز خشک شود، بعید نیست هر دو طرف پاک شود؛ ولی اگر یک روز ظاهر دیوار یا زمین را و روز دیگر باطن آن را خشک کند، فقط ظاهر آن پاک میشود.