پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1) (چاپ 1403)

کیفیّت و احکام تطهیر اشیاء ← → مطهّرات / اقسام مطهّرات

1. آب / شرایط تطهیر (پاک کردن) اشیاء با آب

مسأله 158. آب با چند شرط، شیء نجس را پاک می‌‌کند:

اوّل: مطلق باشد؛ پس آب مضاف مانند آب هندوانه، گلاب و عرق بید مِشک، شیء نجس را پاک نمی‌‌کند.

دوّم: پاک باشد.

سوّم: وقتی شیء نجس را می‌‌شویند تا قبل از کامل شدن تطهیر، آب، مضاف نشود.[1]

چهارم: در شستنی که بعد از آن، شستن دیگری لازم نیست، آب، بو یا رنگ یا مزۀ نجاست نگیرد و در غیر آن شستن، تغییر بو یا رنگ یا مزۀ آب به وسیلۀ نجاست اشکال ندارد؛ مثلاً اگر چیزی را با آب کر یا قلیل بشویند و فرض شود دو دفعه شستن در آن لازم باشد، در دفعۀ اوّل هرچند آب با رنگ یا بو یا مزۀ نجاست تغییر نماید، چنانچه در دفعۀ دوّم با آبی تطهیر کند که چنین تغییری نکند، پاک می‌‌شود.

پنجم: بعد از آب کشیدن شیء نجس، اجزای کوچک عین نجاست در آن نباشد.

شایان ذکر است، در بعضی از موارد در تطهیر با آب، شرایط دیگری نیز لازم است که در مسائل بعد ذکر خواهد شد.

مسأله 159. در تطهیر با آب کر یا جاری یا باران، جدا شدن غُساله لازم نیست. بنابراین، در لباس و فرش و سایر اشیائی که آب در آنها نفوذ می‌کند و با فشار دادن و مانند آن خارج می‌شود، چنانچه با آب کر یا جاری یا باران تطهیر شود، خارج کردن آب باقیمانده در آنها با فشار دادن و مانند آن لازم نیست.

مسأله 160. در تطهیر با آب قلیل، جدا شدن غساله لازم است و این لزوم در مواردی که غسالۀ آب قلیل بنابر فتویٰ نجس است، بنابر فتویٰ می‌باشد و در مواردی که غسالۀ آب قلیل بنابر احتیاط نجس است، بنابر احتیاط واجب می‌باشد؛[2]

بنابراین، در لباس و فرش و سایر اشیائی که آب در آنها نفوذ می‌کند و با فشار دادن و مانند آن خارج می‌شود، چنانچه با آب قلیل تطهیر شود، خارج کردن آب باقیمانده در این اشیاء با فشار دادن و مانند آن (بنا بر فتویٰ یا احتیاط) لازم است.

مسأله 161. اگر حصیر نجس را که با نخ بافته شده، در آب کر یا جاری فرو برند، بعد از برطرف شدن عین نجاست پاک می‌شود.

ولی اگر بخواهند آن را با آب قلیل آب بکشند، باید هر طور ممکن است، هرچند با لگد کردن، فشار دهند تا غسالۀ آن جدا شود.[3]

مسأله 162. اگر فرد، موی سر و صورت را با آب قلیل آب بکشد، چنانچه مو انبوه نباشد، برای جدا شدن غساله لازم نیست فشار دهد، زیرا غساله به مقدار معمول خود به خود جدا می‌شود.

مسأله 163. در تطهیر با آب قلیل، لازم نیست آب بر روی شیء متنجّس ریخته شود، بلکه می‌توان آن را در آب فرو برد. بنابراین، چنانچه آن شیء از اشیائی باشد که با یک بار شستن پاک می‌شود، شیء متنجّس پاک می‌شود، ولی آب قلیل نجس می‌گردد.

مسأله 164. اگر پارچه‌ای رنگی که به هنگام شستشو رنگ پس می‌دهد - مثلاً به خون - نجس باشد و با آب کر یا جاری یا باران تطهیر شود، در صورتی که آب، قبل از آنکه به سبب رنگ پارچه مضاف شود، به تمام آن برسد، آن پارچه پاک می‌شود، هرچند آب بعد از آن به سبب رنگ پس دادن پارچه، مضاف شود و از آن بریزد؛

امّا اگر با آب قلیل شسته شود، چنانچه موقع فشار دادن و گرفتن غسالۀ آن، آب مضاف از آن بیرون نیاید پاک می‌شود.

[1]. برای ‌این مورد، در مسألۀ «164» مثال ذکر شده است.

[2]. نجاست موارد غساله، در مسألۀ «40» ذکر شده است.

[3]. لزوم این امر در مورد آب قلیل در بعضی ‌از موارد که غساله بنابر احتیاط نجس است، بنابر احتیاط واجب می‌‌باشد.
کیفیّت و احکام تطهیر اشیاء ← → مطهّرات / اقسام مطهّرات
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français