کتب فتوایی » خلاصه ای از احکام عبادات
جستجو در:
احکام خمس ←
→ قسم اول: زکات اموال
قسم دوم: زکات فطره (فطریه)
مسأله 145: شرایط واجب شدن زکات فطره عبارتند از:
1- بالغ باشد.
2- عاقل باشد و بی‌هوش نباشد.
3- غنی باشد یعنی فقیر نباشد، و معنای فقر در مسأله 143 گذشت.
بنابراین چنانچه این شرایط کمی قبل از غروب آخرین روز ماه رمضان تا لحظات آغازین شب عید فطر برای مکلف فراهم شود، خارج کردن زکات فطره از خود و کسانی که عرفاً نان‌خور او محسوب می‌شوند واجب است هرچند نفقه آن‌ها بر او واجب نباشد، بلکه ـ بنابر احتیاط واجب ـ اگر این شرایط در فاصله بین غروب شب عید فطر تا ظهر روز عید حاصل شود نیز، زکات فطره واجب است.
مسأله 146: مستحب است شخص فقیر، فطریه خود و کسانی که نان‌خور او هستند را بپردازد، و چنانچه فقط به‌اندازه فطریه یک نفر داشته باشد جایز است آن را از طرف خودش به‌قصد فطریه به یکی از اعضای خانواده بدهد، و او هم به همین قصد به دیگری بدهد، و این عمل تکرار شود تا به نفر آخر برسد و او فطریه را به فقیر دیگری غیر از خودشان بدهد.
مسأله 147: مقدار زکات فطره برای هر نفر تقریباً سه کیلوگرم از غذاهای معمول در شهرش مانند گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا غیر آن می‌باشد، و همچنین مکلف می‌تواند قیمت نقدی آن‌ها را بپردازد و احتیاط لازم آن است که از غذاهایی که در شهرش معمول نیست ندهد هرچند گندم یا جو یا خرما یا کشمش باشد.
مسأله 148: خارج کردن فطریه و پرداخت آن در ماه رمضان و قبل از فرارسیدن وقتِ واجب شدن فطریه جایز است، و کسی که قصد خواندن نماز عید فطر را نداشته باشد می‌تواند خارج کردن فطریه را تا قبل از زوال (اذان ظهر) روز عید به تأخیر اندازد، ولی کسی که نماز عید فطر را می‌خواند بنابر احتیاط واجب فطریه را پیش از نماز خارج کند.
و اگر مکلف تا زوال آفتاب (اذان ظهر) فطریه را نپردازد و کنار هم نگذارد، بعداً بنابر احتیاط واجب، باید به‌قصد قربت مطلقه و بدون این‌که نیت ادا و قضا کند فطریه را بپردازد.
مسأله 149: فطریه با کنار گذاشتن متعین می‌شود لذا مکلف نمی‌تواند فطریه کنار گذاشته شده را مصرف کند و مال دیگری را جایگزین آن کند.
مسأله 150: زکات فطره را باید به فقرا و مساکینی پرداخت کرد که مستحق زکات اموال هستند (به مسأله 143 مراجعه شود).
البته باید توجه داشت که اگر پرداخت‌کننده غیر هاشمی (غیر سیّد) باشد جایز نیست فطریه خود را به سید هاشمی بدهد، و همچنین جایز نیست فطریه را به کسی پرداخت کرد که نفقه‌اش بر پرداخت‌کننده واجب باشد مانند پدر و مادر و زوجه و فرزند.
مسأله 151: انتقال زکات فطره به شهر دیگر برای رساندن آن به حاکم شرع جایز است هرچند در شهر مکلف مستحق زکات وجود داشته باشد، و با وجود فقیر مستحق در شهر بنابر احتیاط واجب فطریه به شهر دیگری برای شخصی غیر از حاکم شرع منتقل نشود.
احکام خمس ←
→ قسم اول: زکات اموال
1- بالغ باشد.
2- عاقل باشد و بی‌هوش نباشد.
3- غنی باشد یعنی فقیر نباشد، و معنای فقر در مسأله 143 گذشت.
بنابراین چنانچه این شرایط کمی قبل از غروب آخرین روز ماه رمضان تا لحظات آغازین شب عید فطر برای مکلف فراهم شود، خارج کردن زکات فطره از خود و کسانی که عرفاً نان‌خور او محسوب می‌شوند واجب است هرچند نفقه آن‌ها بر او واجب نباشد، بلکه ـ بنابر احتیاط واجب ـ اگر این شرایط در فاصله بین غروب شب عید فطر تا ظهر روز عید حاصل شود نیز، زکات فطره واجب است.
مسأله 146: مستحب است شخص فقیر، فطریه خود و کسانی که نان‌خور او هستند را بپردازد، و چنانچه فقط به‌اندازه فطریه یک نفر داشته باشد جایز است آن را از طرف خودش به‌قصد فطریه به یکی از اعضای خانواده بدهد، و او هم به همین قصد به دیگری بدهد، و این عمل تکرار شود تا به نفر آخر برسد و او فطریه را به فقیر دیگری غیر از خودشان بدهد.
مسأله 147: مقدار زکات فطره برای هر نفر تقریباً سه کیلوگرم از غذاهای معمول در شهرش مانند گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا غیر آن می‌باشد، و همچنین مکلف می‌تواند قیمت نقدی آن‌ها را بپردازد و احتیاط لازم آن است که از غذاهایی که در شهرش معمول نیست ندهد هرچند گندم یا جو یا خرما یا کشمش باشد.
مسأله 148: خارج کردن فطریه و پرداخت آن در ماه رمضان و قبل از فرارسیدن وقتِ واجب شدن فطریه جایز است، و کسی که قصد خواندن نماز عید فطر را نداشته باشد می‌تواند خارج کردن فطریه را تا قبل از زوال (اذان ظهر) روز عید به تأخیر اندازد، ولی کسی که نماز عید فطر را می‌خواند بنابر احتیاط واجب فطریه را پیش از نماز خارج کند.
و اگر مکلف تا زوال آفتاب (اذان ظهر) فطریه را نپردازد و کنار هم نگذارد، بعداً بنابر احتیاط واجب، باید به‌قصد قربت مطلقه و بدون این‌که نیت ادا و قضا کند فطریه را بپردازد.
مسأله 149: فطریه با کنار گذاشتن متعین می‌شود لذا مکلف نمی‌تواند فطریه کنار گذاشته شده را مصرف کند و مال دیگری را جایگزین آن کند.
مسأله 150: زکات فطره را باید به فقرا و مساکینی پرداخت کرد که مستحق زکات اموال هستند (به مسأله 143 مراجعه شود).
البته باید توجه داشت که اگر پرداخت‌کننده غیر هاشمی (غیر سیّد) باشد جایز نیست فطریه خود را به سید هاشمی بدهد، و همچنین جایز نیست فطریه را به کسی پرداخت کرد که نفقه‌اش بر پرداخت‌کننده واجب باشد مانند پدر و مادر و زوجه و فرزند.
مسأله 151: انتقال زکات فطره به شهر دیگر برای رساندن آن به حاکم شرع جایز است هرچند در شهر مکلف مستحق زکات وجود داشته باشد، و با وجود فقیر مستحق در شهر بنابر احتیاط واجب فطریه به شهر دیگری برای شخصی غیر از حاکم شرع منتقل نشود.